در هفته‌ای که گذشت، به کوشش انجمن زرتشتیان هلند، در شهر لیدن، جشن سده برگزار شد. جشن کهن ایرانی که گرچه ریشه مذهبی ندارد اما گرامی داشتن آن در ایران، امروز بیشتر محدود به جامعه زرتشتی شده است.
 

جشن سده در لیدن، مراسم سده پوشی را نیز با خود داشت که در آن چهار تن به آیین زرتشت گرویدند. در این مراسم، خسرو خزایی، مدیر انجمن اروپایی پژوهش‌های زرتشتی در بروکسل و ژاله دفتریان، سخنگوی انجمن پارسی‌گویان در پاریس هم سخنرانی کردند.
 

جشن سده در لیدن حدوداً پنج ساعت به طول انجامید. خسرو خزایی سخنرانی مفصلی درباره آیین زرتشتی ایراد کردو تعدادی از حاضران، پرسش‌های خود درباره این آیین را مطرح کردند. یکی از جوانان شرکت کننده در جشن از جایگاه مفاهیمی چون حقوق بشر، حقوق زنان و همجنس‌گرایان در آیین زرتشت پرسید. خسرو خزایی این مفاهیم را مفاهیمی اروپایی ارزیابی کرد و برخواسته از فرهنگی که این مسایل، پیشتر در آن جایی نداشته‌اند، در صورتی که در آیین زرتشت احترام به انسان‌ها همیشه وجود داشته است.
 

در مراسم همچنین یک بانوی زرتشتی از اهالی سیستان گفت که در خانه‌ای آنها اتاقی وجود داشته که در کودکی، پدر او را از ورود به آن اتاق منع می‌کرده و یکبار که مخفیانه به آن وارد شده، تصویر زرتشت را در آن اتاق دیده است. این بانوی زرتشتی افزود، چون اگر مردم درمی‌یافتند که ما زرتشتی هستیم برخوردشان با ما متفاوت می‌شد، باید آنرا مخفی می‌کردیم.
 

یکی از افرادی که در مراسم سدره پوشی در لیدن به آیین زرتشتی گروید همچنین گفت: «من یه هیچ دینی اعتقاد ندارم و این آیین تنها از جنبه هویتی و تاریخی برایم جالب است.»
 

شیرین قهرمانی، از انجمن تازه تاسیس شدهء زرتشتیان هلند در این برنامه گفت که هدف آنها زرتشتی کردن مردم نیست و تنها می‌خواهند مکانی را پدید آورند که ایرانیان علاقه‌مند، بتوانند در آن با آیین خود آشنا شوند.
 

بیشتر مردم ایران در سده هفتم میلادی زرتشتی بودند. با حمله اعراب، دین اسلام به عنوان دین رسمی، جای آیین زرتشتی را گرفت. اینکه ایرانیان به دلخواه مسلمان شدند یا اینکه اجبارا این دین را پذیرفتند همچنان از موضوع‌های مورد بحث در میان پژوهشگران تاریخ ایران است.

مدتی پس از حمله اعراب به ایران، در سده هشتم میلادی، گروه بزرگی از زرتشتیان برای حفظ هویت خود به هندوستان مهاجرت کردند. اقلیتی که اکنون در هند به عنوان «پارسی» شناخته می‌شوند. فرد مرکوری (خواننده نامدار راک) از مشهورترین شخصیت‌های پارسی است.

بر پایه آمار نهادهای جهانی، بخش قابل توجهی از زرتشتیان به دلیل محدودیت‌های مذهبی پس از انقلاب اسلامی، ایران را ترک کرده‌اند. جمعیت کنونی زرتشتیان در ایران، حدود بیست هزار نفر تخمین زده می‌شود.

ایمیل نویسنده گزارش: pejman@radiozamaneh.com
ویدئوی بخش‌هایی از مراسم: