محبوبه حسین‌زاده- شاید اگر آن زن، یک روزنامه نگار نبود، خبر قتلش سر از اخبار تلویزیونی و صفحه اول روزنامه‌ها در نمی‌آورد. همه شبکه‌های تلویزیونی با آب و تاب، خبر مرگ دختر روزنامه نگار ۲۳ساله را در بخش‌های مختلف خبری پخش می‌کردند؛ دختری که توسط مادرش به قتل رسیده بود.
 
بار‌ها و بار‌ها از شبکه‌های مختلف، مصاحبه با بازمانده این حادثه پخش می‌شد؛ پسر جوانی که دختر روزنامه نگار بدون رضایت خانواده، برای زندگی مشترک انتخابش کرده بود. اما این دختر فقط یکی از حداقل هزار جوانی است که طبق آمار، هر سال در هند توسط خانواده‌هایشان کشته می‌شوند.
 
شاید عجیب باشد که در کشوری که ادعای بزرگ‌ترین دمکراسی دنیا را دارد، همچنان نه گفتن دختران به ازدواج‌های اجباری و یا تصمیم گیری برای ازدواج با شخص مورد علاقه‌شان، با مرگ همراه باشد. هرچند هیچ آمار کشوری دقیقی از قتل‌های ناموسی در دست نیست اما طبق گزارش انجمن زنان دمکراتیک هند، هر سال حدود ۹۰۰قتل ناموسی در ایالت‌های هاریانا، پنجاب و او‌تر پرادش و بین ۱۰۰تا ۳۰۰مورد قتل ناموسی هم در بقیه ایالت‌های هند رخ می‌دهد.
 
هرچند هند با این تعداد قتل ناموسی در سال، هم‌ردیف کشورهایی همچون پاکستان قرار می‌گیرد که بیشترین آمار قتل‌های ناموسی جهان را داراست اما اخبار این قتل‌ها به ندرت در مطبوعات منعکس می‌شود و یا در صورت انعکاس نمی‌توان انتظار واکنش عمومی از جامعه در ظاهر دمکراتیک و درباطن بی‌‌‌نهایت سنتی و طبقه بندی شده هند را داشت؛ جامعه‌ای که به دلیل سیستم سنتی ازدواج مبتنی بر کاست و پایبندی شدید خانواده‌ها به این موضوع، خود به نوعی حامی قتل‌های ناموسی است.
 
چرا کشته می‌شوند؟
 
آن گونه که شواهد نشان می‌دهد؛ قتل‌های ناموسی در هند در سالهای بعد از استقلال و تقسیم این کشور یعنی در فاصله بین سالهای ۱۹۴۷تا ۱۹۵۰در سطح گسترده و وحشتناکی مرسوم شد. در سال‌های پیش از استقلال، برخی زنان هندی با مردانی از مذاهب دیگر ازدواج کرده بودند که حالا با تقسیم هند به کشورهای مختلف، در حقیقت اهل کشور دیگری (پاکستان، بنگلادش) هم محسوب می‌شدند.
 
در این فاصله جستجو برای پیداکردن این زنان و بازگرداندن آن‌ها به کشور خودشان آغاز شد. بسیاری از این زنان به محض برگشت به نزد خانواده‌شان در هند، به همراه شوهران‌شان کشته شدند تا شرافت خانوادگی حفظ شود. به دلیل تاثیر شدید مذهب و کنترل شدید اجتماعی، قاتلان این زنان که در حققیت طرد شده اجتماعی محسوب می‌شدند، شناسایی و اعلام نشدند. گفته می‌شود که در این سال‌ها، در هر روز حداقل یک زوج جوان کشته شدند.
 
اکنون اما بیشترین موارد قتل ناموسی در هند وقتی اتفاق می‌افتد که دختران به ازدواج‌های اجباری نه می‌گویند و یا مردی را برای ازدواج انتخاب می‌کنند که از کاست دیگری است. (جامعه هند برمبنای نوعی هیرارشی اجتماعی با نام کاست بنا شده است که شغل، موقعیت اجتماعی و پرستیژ هر فرد بستگی به کاستی دارد که در آن متولد می‌شود. پیدایش کاست در هند را تا حدود زیادی متاثر از عوامل اقتصادی و تلاش برای باقی ماندن ثروت در‌‌ همان کاست از طریق ازدواج بین اعضای یک کاست و ممنوع بودن ازدواج افراد یک کاست با کاست‌های دیگر می‌دانند)
 
جامعه‌شناسان معتقدند که دلیل اینکه همچنان قتل‌های ناموسی در هند اتفاق می‌افتاد، پابرجا بودن و پایبندی شدید مردم این کشور به سیستم کاست است. هرچند کشور هند در سال‌های بعد از استقلال، گام‌های بلندی به سوی دمکراسی و پیشرفت اقتصادی برداشته است اما همچنان ذهنیت بیشتر افراد جامعه و پایبندی شدید آنان به ازدواج درون کاست تغییری نکرده است و نمی‌توانند بپذیرند که ازدواج می‌تواند با فرد دیگری خارج از کاست صورت بگیرد. آنان معتقدند اگر دختری شجاعت این را داشته باشد که از خواسته والدینش در امر ازدواج سرپیچی کند و تصمیم بگیرد تا با مرد دلخواه خود از کاست دیگری ازدواج کند، شرافت خانواده، اجتماع و کاست را به بدنامی می‌کشاند و باید عواقب این تصمیم خود یعنی مرگ را بپذیرد؛ البته در سال‌های اخیر تاحدودی مرسوم شده که پسر مورد نظر هم از سوی خانواده دختر به قتل می‌رسد. در حقیقت افراد هر کاست به دلیل ترس از دست دادن جایگاه و موقعیت خود در کاست و مزایایی که به دلیل تعلق به یک کاست خاص از آن بهره‌مند می‌شوند، مرتکب قتل‌های ناموسی می‌شوند و یا در برابر این قتل‌ها سکوت می‌کنند.
 
چندسالی است که گروه‌های زنان و فعالان اجتماعی از دولت می‌خواهند که قوانینی را تصویب و به مرحله اجرا دربیاورد که بازدانده قتل‌های ناموسی باشد. اما از آنجا که مساله قتل‌های ناموسی در هند در ارتباط نزدیک با سیستم ازدواج هندو است، باید ابتدا در مورد اصلاح و تغییر این سیستم بحث شود. برای اصلاح و تغییر سیستم ازدواج هم به دلیل پایبندی شدید مردم به سیستم کاست، باید اقداماتی اساسی برای تغییر نگرش مردم صورت بگیرد‌‌ همان طوری که در ایالت بنگال غربی به دلیل تاثیر و نفوذ فعالان اجتماعی و گروه‌های اصلاح‌طلب، حتی یک مورد قتل ناموسی هم در ۱۰۰سال گذشته رخ نداده است.
 
اما در این شرایط، تعیین مجازات‌های شدید برای مرتکبان قتل‌های ناموسی شاید بتواند تا حدودی روند رو به رشد قتل‌های ناموسی را در این کشور کاهش دهد. البته این امر در صورتی محقق می‌شود که دولت و سیستم قضائی به مرتکبان قتل‌های ناموسی دسترسی داشته باشند.
بیشتر قتل‌های ناموسی در هند در روستا‌ها و مناطقی صورت می‌گیرد که دور از دسترس دولت قرار دارند. از سوی دیگر وجود سیستمی به نام پانچایات یا دادگاه‌های غیررسمی در این مناطق، هرگونه اقدام را برای کنترل قتل‌های ناموسی سخت‌تر می‌کند.
 
پانچایات‌ها در هر جامعه‌ای شامل اعضای‌‌ همان کاست است و مسلما تصمیم‌گیری‌هایشان هم در راستای منافع‌‌ همان کاست است. وظیفه پانچایات‌ها، رسیدگی به اختلافات زناشویی، حل مشکلات و مشاجرات مربوط به زمین و آب است. در بیشتر موارد حکم این دادگاه‌های غیررسمی خودگمارده برای مردم منطقه دارای اهمیت بیشتری از حکم‌های دادگاه‌های محلی است و رئیس این دادگاه خودگمارده دارای چنان قدرتی است که پلیس هم ترجیح می‌دهد که خود را از سیاست‌های روستا دور نگه دارد. مردم این روستا‌ها هم ابراز خوشحالی می‌کنند از اینکه خودشان مسائلشان را حل می‌کنند بدون اینکه نیازی به پلیس و یا دولت داشته باشند.
 

در بسیاری از قتل‌های ناموسی صورت گرفته در این مناطق، خانواده، فرزند خود را می‌کشد و جسدش را هم دور می‌اندازد بدون اینکه پلیس خبردار شود. از سوی دیگر چون در جامعه هند پایبند به سیستم کاست، نوعی همدردی با خانواده مرتکب قتل‌های ناموسی وجود دارد، پلیس و سیستم قضائی حتی در مناطق شهری هم در بیشتر موارد طرف خانواده‌ها را می‌گیرد و به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند از مجازات چنین عمل وحشیانه‌ای فرار کنند و این چنین است که آمار قتل‌های ناموسی در هند در حال افزایش است بدون اینکه اراده‌ای قوی برای کنترل و پیشگیری از این قتل‌ها وجود داشته باشد.