شخص رهبر هم واکنش علنی نشان داد، واکنش به فراز تازه افشای کشتار مخالفان در زندان و خارج از زندان در دهه ۱۳۶۰. اوج فاجعه در تابستان ۱۳۶۷ بوده است، قتل عام زندانیان سیاسی، زندانیانی که حکم حبس‌شان را گرفته بودند، زندان‌شان را می‌کشیدند، اما زندان‌بانان آمدند، آنان را در برابر هیئت مرگ قرار دادند. یکی از اعضای این هیئت مرگ ابراهیم رئیسی بود؛ کاندیدای شکست‌خورده، کاندیدایی که همه می‌گفتند محبوب رهبر است، حتا ممکن است جانشین رهبر بیمار شود.

خامنه‌ای و رئیسی

دیدار خصوصی خامنه‌ای و رئیسی

خبر دیروز این بود: دیدار خصوصی رهبر با ابراهیم رئیسی. ستاد انتخاباتی رئیسی اطلاع داد که:

«به دنبال انتشار مطالبی در خصوص دیدار حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی با رهبر معظم انقلاب اسلامی در برخی شبکه‌های اجتماعی، به اطلاع می رساند، این دیدار خصوصی بوده و رهبر معظم انقلاب اسلامی از حضور و تلاش‌های حجت‌الاسلام رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری تقدیر کردند.»

ولی کسی از این دیدار خبر نداشت. اما اطلاعیه می‌گوید: حالا که همه می‌گویند ما هم می‌گوییم که رهبر به طور خصوصی آیت‌الله ابراهیم رئیسی را به حضور پذیرفته است.

از مضمون دیدار خصوصی چیزی منتشر نشده است. اما شاید بتوان اثری از آن در سخنرانی امروز خامنه‌ای یافت. آنجایی که رهبر گفت: نکته‌ای را عرض کنم در دهه ۶۰ …

نکته دهه ۶۰

انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ در تاریخ «یاد» در ایران معاصر جایگاه ویژه‌ای دارد: در آن مدام یاد دهه ۱۳۶۰ به ویژه تابستان ۱۳۶۷ زنده شد. این نکته یادماندنی این انتخابات است.

رهبر هم لازم دیده است تذکر دهد. او در روز یکشنبه ۱۴ خرداد، در سخنرانی‌ای به مناسبت ۲۸مین سالگرد مرگ خمینی تذکر داد که کنترل تاریخ دارد از دست حکومت در می‌رود:

«نکته ای را عرض کنم در دهه ۶۰، دهه اول پیروزی انقلاب و حیات با برکت امام، دهه ۶۰ دهه مظلوم است، دهه تعیین کننده در سرنوشت ایرانی و حساس و ناشناخته است و اخیراً توسط برخی از صاحبان بلندگوها مورد تهاجم قرار می‌دهند.»

او در ادامه ضمن تکرار اصول تاریخ‌نویسی حکومتی درباره دهه ۶۰ گفت:

«توصیه می‌کنم به همه کسانی که اهل فکر و تأمل هستند جای شهید و جلاد عوض نشود. ملت ایران در دهه ۶۰ مظلوم واقع شد.»

جنگ بر سر حافظه

انگیزه رهبر از این سخنان، دلجویی و پشتیبانی از کاندیدای محبوب شکست‌خورده‌اش است. دو روز پیش یکی از اشراف نظام و بستگان رهبر، غلامعلی حداد عادل، گفت رئیسی حکم قتل صادر نکرده، اگر هم کرده باشد باید ممنون بود. رهبر هم امروز همین خط را پیش برد. رئیسی از جلاد تبدیل شد به کسی که مقام «شهید» را دارد.

اما انگیزه عمومی از طرح موضوع دهه ۱۳۶۰ در سخنان امروز رهبر مبارزه‌ای است که بر سر یاد و تاریخ در ایران بالا گرفته است.

تا چندی پیش جمهوری اسلامی تصور می‌کرد حافظه مردم را به تصرف خود درآورده است، به ویژه درباره دهه نخست انقلاب، به ویژه درباره جنگ، به ویژه درباره سرکوب و کشتار مخالفان. اما اینک هم بحث درباره جنگ، علت طولانی شدن آن و شکل فاجعه‌بار هدایت آن، بالا گرفته و هم در مورد زندان‌ها. سرداران جنگی هم یکدیگر را افشا می‌کنند و حتا خاطرات مقامات تناقض‌ها در تاریخ‌نویسی حکومتی را برملا می‌سازند. بحث در مورد زندان‌ها و کشتار زندانیان سیاسی نیز بالا گرفته است. کار به جایی رسیده که حسن روحانی هم، که خود از مبلغان و عوامل سرکوب بوده است، تاریخ جمهوری اسلامی را آغشته به زندان و کشتار می‌داند.

سخنرانی امروز خامنه‌ای آغازگر دور تازه‌ای از مبارزه بر سر “تاریخ” است.


بیشتر بخوانید، درباره ابراهیم رئیسی

در همین زمینه