احتمال الحاق بندهای موشکی به برجام

در سال ۲۰۲۵  بخشی از مفاد توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی منقضی می‌شود. اکنون وزارت خارجه فرانسه این احتمال را مطرح کرده که بعد از سال ۲۰۲۵ ممکن است بتوان در گفت‌وگوی قدرت‌های جهانی با ایران، با افزودن بندهایی درباره برنامه موشکی ایران، توافق هسته‌ای را تکمیل کرد.

اوت/ مرداد گذشته چهار کشور آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان گزارشی درباره برنامه موشکی ایران به کمیته تحریم شورای امنیت و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل ارائه دادند و اعلام کردند که به نظر آن‌ها پرتاب موشک‌ ماهواره‌بر «سیمرغ» ناقض قطع‌نامه سازمان ملل درباره برنامه موشکی ایران است. آلمان، فرانسه، و بریتانیا مهم‌ترین متحدان آمریکا در غرب می‌گویند برنامه موشکی ایران از جمله طراحی موشک‌های ماهواره‌بری مانند «سیمرغ» برجام را نقض می‌کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز آینس رومائت-اسپاین، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در نشست خبری چهارشنبه ۳۰ اوت گفته است:

«رئیس‌جمهور امانوئل ماکرون به این موضوع اشاره کرده که می‌توان توافق وین را با توجه به برنامه موشک‌های بالستیک ایران از سال ۲۰۲۵ به بعد تکمیل کرد.»

به گفته سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت‌وگو درباره الحاق مفادی در مورد برنامه موشکی ایران به توافق هسته‌ای می‌تواند موضوع گفت‌وگوهای آتی فرانسه با متحدانش باشد.

یک روز پیش از آنکه وزارت خارجه فرانسه احتمال الحاق بندهایی به برجام درباره برنامه موشکی ایران را مطرح کند، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در دیدار با سفرا از برجام به عنوان یک توافق «خوب» یاد کرده و گفته بود جایگزینی برای آن وجود ندارد. به گفته مکرون برجام اجازه گفت‌وگوی «مطلوب و سازنده» با ایران را می‌دهد.

وزارت خزانه‌داری آمریکا بعد از پرتاب موشک ماهواره‌بر «سیمرغ»، ۶ شرکت از زیرمجموعه‌های گروه صنعتی «شهید همت» را به سبب نقش و اهمیت آن‌ها در توسعه برنامه موشکی سپاه پاسداران تحت تحریم قرار داد. نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل هم برای گفت‌وگو یا یوکیو آمانو، رئیس سازمان انرژی اتمی درباره ضرورت بازرسی از تأسیسات نظامی ایران به وین سفر کرد.

بر اساس توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجاز است از مراکز نظامی ایران در یک ساز و کار پیچیده بازدید کند. این بازرسی‌ها در چارچوب پروتکل الحاقی و در خصوص نمونه‌برداری‌های محیطی از مراکز نظامی کشور مجاز است و الزاماً شامل تأسیسات موشکی ایران نمی‌شود.

علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل دو روز پیش به تأکید گفته بود که ایران به هیچ‌وجه به آمریکا اجازه بازدید از تأسیسات نظامی‌اش را نمی‌دهد:

«آمریکایی‌ها باید این آرزو را به گور ببرند که بتوانند به بهانه برجام و یا هر بهانه دیگری از مراکز نظامی ما که جزو امنیت ملی ایران است، بازدید کنند.»

تفاوتی در درک برجام وجود دارد. مقامات آمریکایی می‌گویند که به نظر آن‌ها توسعه برنامه موشک‌های بالستیک ایران، حمایت ایران از تروریسم و پیکارجویی، همدستی با دولت بشار اسد، دشمنی با اسرائیل و حملات سایبری به آمریکا، اسرائیل و متحدان آمریکا در منطقه خلیج فارس از عوامل تضعیف برجام توسط ایران است. در حالی که ایران به متن توافق هسته‌ای اشاره می‌کند و می‌گوید مطابق آن عمل کرده. پیشنهاد فرانسه برای الحاق مفادی به برجام از سال ۲۰۱۵ به بعد راهی است برای از میان برداشتن دو دریافت متفاوت از یک متن.

بیشتر بخوانید:

وزیر خارجه ایران: برجام با آمال و آرزوهای آمریکا تغییر نمی‌کند

ماهواره بر «سیمرغ»:

• وزیر دفاع: پرتاب ماهواره‌بر «سیمرغ» ناموفق نبود
• اگر برجام پاره شود، چه کسی مسئول است؟
• فرانسه، بریتانیا و آلمان در کنار آمریکا: ایران برنامه موشکی را متوقف کند
• آمریکا شش شرکت ایرانی دیگر را تحریم کرد
• روحانی: پرتاب موشک‌ ماهواره‌بر «سیمرغ» فرصتی بود که برجام فراهم کرد
• وزارت خارجه آمریکا: موشک ماهواره‌بر «سیمرغ» ناقض برجام است