در پی تصویب طرح تعیین مکان‌های خاص برای برگزاری تجمعات دولت حسن روحانی با هدف کنترل و ساماندهی تجمعات «محل‌های مناسب» برای این اقدام را مشخص کرد.

اعتراض‌های سراسری ایران در دی‌ماه سال ۱۳۹۶
اعتراض‌های سراسری ایران در دی‌ماه سال ۱۳۹۶

هیئت دولت در نشست یکشنبه شب ۲۰ خرداد مکان‌های برگزاری تجمع را برای تهران و شهرستان‌ها تعیین کرد.

بر این اساس در تهران ورزشگاه‌‌های دستجردی، تختی، معتمدی، آزادی و شیرودی، بوستان‌های گفت‌وگو، طالقانی، ولایت، پردیسان، هنرمندان، شهر و ضلع شمالی مجلس شورای اسلامی به عنوان محل‌های مناسب تجمع تعیین شدند.

در سایر شهرها، شوراهای تأمین برای شهرهای با جمعیت کمتر از یک میلیون نفر، یک محل و با جمعیت بیش از آن، دو محل را براساس شرایط زیر تعیین می‌کنند: قابل دسترس و داخل محیط شهری باشد؛ وسعت محل اجتماع، با جمعیت تناسب داشته باشد؛ امکان دیده و شنیده شدن صدای تجمع‌کنندگان برای سایر شهروندان و رسانه‌‌ها موجود باشد؛ قابلیت حفاظت انتظامی و امنیتی محل وجود داشته باشد؛ در صورت ضرورت امکان حضور فوری نیروهای امدادی در محل فراهم باشد؛ از محل دارای رده‌های حفاظتی دور باشد؛ باعث اخلال جدی در خدمات‌رسانی روزانه دولت و بخش عمومی به مردم نشود؛ از محل‌های دارای تردد زیاد دور باشد و باعث ایجاد انسداد ترافیکی غیرقابل انتقال به سایر مسیرها نشود؛ موجب قرار گرفتن ناخاسته دیگران در تجمع یا تسهیل پیوستن افراد با انگیزه‌های دیگر به تجمع نشود؛ حتی‌المقدور موجب اخلال شدید در کسب و کار و فعالیت روزانه سایر شهروندان نشود.

پیش از این بهرام سرمست، مدیرکل سیاسی وزارت کشور ۷ خرداد از تصویب تعیین مکان‌های خاص برای برگزاری تجمعات قانونی در تهران، مراکز استان‌ها و شهرهای کشور توسط هیأت دولت خبر داده اما گفته بود هنوز ابلاغ آن نهایی نشده است.

به‌گفته مدیرکل سیاسی وزارت کشور در تهیه این مصوبه تلاش شده که مکان‌هایی برای اعتراض مردم فراهم شود «تا هم این اعتراضات شنیده شود و هم امنیت آن‌ها تأمین شود و هم مزاحم کسب و کار مردم نباشد».

دولت معتقد است که با تعیین محل‌هایی برای برگزاری تجمعات قانونی در اجرای اصل ۲۷ قانون اساسی گام برداشته که برگزاری اجتماعات اعتراضی بدون حمل سلاح را به شرط آن‌که مخل مبانی اسلامی نباشد، به‌رسمیت می‌شناسد.

دولت گام بعدی را ایجاد تسهیل در صدور مجوز برای برگزاری راهپیمایی‌ها و تشکیل اجتماعات مردمی از سوی استانداری‌ها و فرمانداری‌ها دانسته است.

بدین ترتیب مقام‌های جمهوری اسلامی قصد دارند با الگوبرداری از هایدپارک لندن که در آن تجمعات اعتراضی برگزار می‌شود در تهران و شهرستان‌ها مکان‌های ویژه‌ای را به این منظور اختصاص دهند، این در حالی است که هایدپارک لندن معمولاً نقطه آغاز یا پایان هریک از تجمعات اعتراضی است.

در کشورهای دموکراتیک برگزارکنندگان تجمعات با اعلام موضوع و محل پیشنهادی برگزاری تجمع خود به مسئولان، مجوز برگزاری گردهمایی را درخواست می‌کنند که به‌طور معمول پذیرفته می‌شود، مگر در موارد استثنایی.

براساس تبصره ماده ۳۰ قانون احزاب ایران نیز محل سخنرانی باید توسط احزاب درخواست‌کننده‌ی تجمع اعلام شود و اشاره‌ای به چند مکان خاص و محلی که از قبل تعیین شده نشده است. از این رو برخی بر این نظرند که مصوبه هیئت دولت در مورد «محل‌های مناسب» برای برگزاری تجمعات می‌تواند با اصل ۲۷ قانون اساسی مغایر باشد.

طرح «برگزاری اجتماعات در مکان‌های مسقف و سربسته» را نخستین بار ناصر موسوی لارگانی، نماینده مجلس ۱۱ دی‌ماه سال گذشته، یعنی چهار روز پس از آغاز اعتراض‌های سراسری در ایران، مطرح کرد. او گفته بود که تجمعات اعتراضی «باید در یک محیط بسته انجام شود تا بتوان اوضاع را کنترل کرد».

پس از آن حسام‌الدین آشنا، از مشاوران حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی نیز خواستار ایجاد محدودیت بیشتر برای اعتراض‌های خیابانی و «طرح‌های جایگزین» شده بودند.

شورای شهر تهران نیز ۱۷ دی‌ماه گذشته طرحی را با دو فوریت مبنی بر الزام شهرداری تهران به تعیین مکان مناسب برای تشکیل اجتماعات اعتراضی به تصویب رساند.

بیشتر بخوانید: