رهبران عراق و ایران در دیدارهای دوجانبه در تهران از صمیمیت دو کشور و حمایت جمهوری اسلامی از مبارزه‌ علیه استبداد و «تروریسم» در عراق گفتند. اما نتایج پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد محبوبیت ایران در میان شیعیان عراق بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ نصف شده است.

اعتراضات بصره، هفتم سپتامبر؛ این معترض چند لحظه بعد پرچم و پوستر دستش را آتش می‌زند ـ منبع: AFP

منقذ داغر الموسوی،‌ مدیر موسسه تحقیقاتی «المستقله» عراق در یادداشتی در روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» درباره گرایش‌ افکار عمومی عراق راجع به ایران می‌نویسد:

«یافته‌های نظرسنجی‌های اخیر انجام‌شده از تغییراتی قابل توجه حکایت دارند. درصد شیعیان عراقی که نظر مثبتی نسبت به ایران داشتند،‌ از ۸۸ درصد در ۲۰۱۵ به ۴۷ درصد در ۲۰۱۸ کاهش یافته. در مدت مشابه، شمار آنهایی که نظر منفی نسبت به ایران داشتند، از ۶ درصد به ۵۱ درصد رسیده».

شمار شیعیان عراقی نیز که ایران را شریک و همسایه‌ای قابل اعتماد می‌دانستند،‌ از ۷۶ درصد به ۴۳ درصد رسیده و آنهایی که اعتمادی به ایران نداشتند، از ۲۴ درصد به ۵۵ درصد افزایش یافته‌اند.

به علاوه،‌ کسانی که ایران را تهدیدی برای حاکمیت ملی عراق می‌دانند، از ۲۵ درصد در ۲۰۱۶ به ۵۸ درصد در ۲۰۱۸ افزایش یافته است.

به گفته داغر، کاهش شدید محبوبیت ایران و اعتراض‌های سال جاری در بصره ارتباط دارند.

قطع برق صادراتی ایران به بصره  و قطع جریان ورودی چندین رودخانه به خاک عراق یکی از دلایل آغاز اعتراض‌های چند ماه پیش عنوان شده بود.

حمایت پیوسته ایران از دولت‌های فاسد عراق پس از ۲۰۰۶ به ویژه دولت نوری المالکی نیز در این کاهش محبوبیت تأثیرگذار بوده.

سفر برهم صالح به تهران و ادامه نفوذ تهران

گزارش ذاغر الموسوی در واشنگتن‌پست در آستانه سفر برهم صالح، رئیس‌جمهوری عراق و هیأتی بلندپایه از این کشور به ایران منتشر شد.

عل خامنه‌ای به برهم صالح: «روابط دو ملت تاریخی است»

این سفر چندین روز پس از اجرای تحریم‌های آمریکا علیه ایران رخ می‌دهد. عراق مشتری گاز و انرژی و بسیاری دیگر از کالاهای ایرانی است.

با آغاز اجرای دور جدید تحریم‌ها در ۵ نوامبر/ ۱۴ خرداد، واشنگتن بغداد را تا پایان دسامبر از تحریم‌ها معاف کرده اما دو مقام دولتی عراق که نام آن‌ها اعلام نشده به خبرگزاری رویترز گفته‌ بودند عراق با ایران توافق کرده که در برابر دریافت گاز و برق، مواد غذایی و اقلام بشردوستانه به ایران بدهد.

برهم صالح با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کرد.



مسئولان ایرانی در این دیدارها حمایت ایران از عراق در جنگ با داعش و نیز حمایت جمهوری اسلامی از مسئولان فعلی حکومت عراق در دوران دیکتاتوری صدام حسین را برجسته کردند.

به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)،‌ خامنه‌ای در دیدار با صالح به او گفته «ارتباطات دو ملت بی‌نظیر است» و توصیه کرده «راه غلبه بر مشکلات و مقابله با توطئه‌های بدخواهان، حفظ اتحاد ملی در عراق، شناخت صحیح دوست و دشمن و ایستادگی در مقابل دشمن وقیح، تکیه بر نیروی جوانان و حفظ و تقویت ارتباط با مرجعیت است.»

تهران پس از سقوط صدام در حمله آمریکا و بریتانیا، با واشنگتن بر سر نفوذ سیاسی در عراق رقابت دارد.

پاسخ رئیس‌جمهوری عراق به رهبر جمهوری اسلامی نیز تأکید بر «عوامل و عناصرپیوند دهنده دو ملت ایران و عراق» بود و اینکه بغداد «کمک‌ها و حمایت‌های ایران را در دوران مبارزه با استبداد صدامی و در دوران مبارزه با تروریسم تکفیری را فراموش نخواهد کرد.»

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری نیز در دیدار با برهم صالح از افزایش روابط تجاری،‌ ایجاد منطقه آزاد در مرز مشترک، تأسیس خط آهن بین شلمچه و بصره، و توافق برای صدور برق و گاز خبر داد و در عین حال یادآور شد که رهبران فعلی عراق سه‌ دهه با مسئولان جمهوری اسلامی ارتباط داشتند.

توصیف محمدجواد ظریف‌،‌ وزیر خارجه ایران نیز از این دیدارها «تعهد نیرومند و مشترک برای بازی برد ـ برد در تمامی مناسبات دو همسایه» بود.

به گزارش ایرنا،‌ لاریجانی نیز در دیدار با هیأت عراقی گفته است که «برخی زحمت بیجایی می‌کشند تا ما را از هم جدا کنند، چنانچه در حال حاضر مجامع زیادی میان دو کشور فعال شده است.»

منقذ داغر نیز در گزارش پژوهش‌های المستقله برای واشنگتن‌پست به این نکته به نحوی دیگر اشاره می‌کند و یادآور می‌شود که آمار منفی‌بودن افکار عمومی علیه ایران به معنای کاهش نفوذ سیاسی یا اقتصادی فوری تهران در بغداد نیست. و نشانه‌های چنین کاهشی نیز فعلاً به چشم نمی‌خورد.


در همین زمینه: