رسول خضری، نماینده مردم پیرانشهر و سردشت در مجلس ایران با تاکید بر اینکه انسداد مرزها باعث نابودی معیشت کولبران شده، گفته: «شهرهای مرزی را بیکاری، ضعف اقتصادی و مشکلات معیشتی فرا گرفته است.»
محسن بیگلری، نماینده مردم سقز و بانه هم گفته می‌توان از کولبران برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کرد.
به گفته این نمایندگان مجلس شش تا هفت میلیون نفر درگیر کولبری هستند.
رسول خضری گفته کولبران تا دیروز پول نان را به سختی می‌توانستند به چنگ بیاورند، اما حالا اشتغال آنها هم از بین رفته است.
او با انتقاد از برنامه‌های دولت درباره کولبران گفته:
«هیات دولت و شخص رییس‌جمهوری متاسفانه انسداد مرزها را برای کولبران زمانی اعلام کردند که هیچ ساختار درست و اساسی‌ای به عنوان جایگزین تامین نکرده بودند. یک تا دو سال طول می‌کشد تا کارت‌های الکترونیک مرزنشینی را راه بیندازند و ما فقط می‌خواهیم طی این زمان در معابر مرزی رعایت کولبران را بکنند.»
خضری با تاکید بر راه‌اندازی معابر کولبری این معابر را باعث کاهش قاچاق دانسته است:
«آنچه دولت و مجلس پیگیر است، کاهش قاچاق است و با بازگشایی معابر کولبری قطعا این امر محقق می‌شود. در معابر کولبری نظارت انجام می‌شود، اقلام مشخصی معین می‌شود و عوارضی هم از کولبر اخذ می‌شود.»
این نماینده مجلس گفته تصمیم انسداد مرزها برای کولبران نه تنها وضعیت معیشت مردم را نابود کرده بلکه وضعیت بیمه‌های آنها که از قشر محروم جامعه هستند، بلاتکلیف کرده است.
او با بیان اینکه کارت الکترونیک ویژه مرزنشینان کارآمد نیست، گفته:
«به طور مثال اجازه داده شده است یک خانواده ۵۰ هزار تومان در ماه کالا جابه‌جا کند. کجای کشور یک خانواده با ۵۰ هزار تومان می‌تواند گذران زندگی کند؟»
محسن بیگلری، نماینده مردم سقز و بانه هم با اشاره به برنامه‌هایی که در سال‌های اخیر برای کولبران تدبیر شده، گفته:
«متاسفانه این برنامه‌ها عمدتا موفق نبوده‌اند و به سرانجامی که مدنظر ما، کولبران و مردم بوده، نرسیده است.»
این نماینده مجلس ایران گفته در شرایطی که کشور دچار تحریم است، دولت می‌توانست بر همیاری کولبران حساب جداگانه باز کند و «برای دور زدن تحریم‌ها از کولبران مدد بجوید».
به گفته بیگلری، از کولبران می‌توان برای وارد کردن بسیاری از اجناس مانند قطعات خودروها و دستگاه‌ها که محدودیت ورود به کشور دارند، استفاده کرد:
«وقتی که دولت می‌دانست کولبران می‌توانند کمک حال کشور در این شرایط باشند، بهتر بود به جای آن که آنها را از تنها فعالیت ممکنی که می‌تواند معیشتشان را تامین کند بازدارد، با ساماندهی فضای کارشان از امکانی که هم برای کشور و هم برای آنها وجود داشت، استفاده کند.»
پیش از او رسول خضری هم از استفاده از کولبران برای دور زدن تحریم‌ها سخن به میان آورده بود.
بیگلری در عین حال با اشاره به وعده دولت برای بازگشایی مرزها در اوایل خرداد ماه گفته این کار هنوز انجام نشده و بیمه کولبران هم منتفی شده است.
دولت جمهوری اسلامی ایران از دو سال قبل همزمان با برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق، معابر کولبری را مسدود کرد.
به دنبال این اقدام، وزارت کشور جمهوری اسلامی کولبری را «غیرقانونی» دانست. معاون امنیتی وزیر کشور هم شلیک ماموران مرزبانی به کولبران را «قانونی» و «حق» جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت که دولت کولبری را به رسمیت نمی‌شناسد.
اعتراضات کولبران و فعالان در کردستان ایران به انسداد معابر کولبری بی‌نتیجه ماند و دولت و مجلس نیز به وعده خود مبنی بر «ایجاد شغل شرافتمندانه» و «بیمه کولبری» عمل نکردند، بلکه در برخورد با کولبران خشونت بیشتری به کار گرفتند.
گزارش قتل کولبران به دست ماموران مرزی، مرتب منتشر می‌شود. تنها در ماه آوریل ۲۰۱۹ ماموران مرزی جمهوری اسلامی سه کولبر را به قتل رساندند. در همین دوره زمانی شش کولبر نیز بر اثر شلیک ماموران مرزبانی زخمی شدند.
معابر کولبری: قتل کولبران و «فرصت دور زدن تحریم‌ها»