در پی اعلام ایران مبنی بر افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود به بیش از ۳۰۰ کیلوگرم، وزیر خارجه بریتانیا از ایران خواست به پذیرش توافق هسته‌ای بازگردد. روسیه گفت اقدام ایران تعجب‌آور نیست و نتیجه تحریم‌های ایران است. نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اروپا را خطاب قرار داد که به تعهداتش نسبت به برجام عمل کند.

عکس از آرشیو
عکس از آرشیو

پس از آن‌که ظهر دوشنبه ۱۰ تیر / یکم ژوئیه ایران اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را به بیش از ۳۰۰ کیلوگرم رسانده است، جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا «نگرانی عمیق» خود را از نقض برجام توسط ایران ابراز داشت.

او در صفحه توئیتر خود نوشت: «عمیقاً نگران اعلام ایران مبنی بر نقض تعهدات مربوط به توافق هسته‌ای هستم. بریتانیا همچنان متعهد به انجام توافق و استفاده از تمام ابزارهای دیپلماتیک برای کاهش تنش‌های منطقه است. من از ایران می‌خواهم که از مراحل بعدی کاهش تعهدات خود به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) جلوگیری کند و دوباره به پذیرش آن بازگردد.»

روز دوشنبه  ابتدا خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، به‌نقل از یک منبع آگاه که نام او فاش نشد اعلام کرد که امروز (دوشنبه) بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از توزین روز چهارشنبه هفته گذشته، بار دیگر وزن ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۳،۶۷ درصد ایران را اندازه‌گیری کردند و ذخایر ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران ساعاتی بعد این خبر را تأیید کرد و پس از او نیز یکی از سخنگویان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به رویترز گفت: «یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس به شورای حکام اطلاع داد که آژانس تأیید کرده میزان کل اورانیوم ذخیره شده ایران یکم ژوئیه از حد مجاز فراتر رقته است.»

در برجام حد مجاز ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران ۲۰۲,۸ کیلوگرم و سقف ذخیره آب سنگین ۱۴۳ تن تعیین شده است.

کاظم غریب‌آبادی سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به گزارش امروز (دوشنبه) یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره عبور ایران از سطح تعیین‌شده برای ذخایر اورانیوم غنی‌شده در برجام، گفت کاهش تعهدات ایران برای «اعاده بخشی از تعادل به برجام» صورت می‌گیرد و در چارچوب برجام است.

او از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران ابراز تأسف کرد و گفت ایران «به‌طور کامل و جامع به اجرای تعهداتش پایبند بوده است و این موضوع ۱۵ بار در طول سال‌های گذشته توسط مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تأیید قرار گرفته است. اکنون نوبت اروپاست تا اگر به سرنوشت برجام علاقمند است، گام‌های عملی جدی برای حفظ آن بردارد. در صورتی که این کشورها (اروپایی‌ها) به تعهدات خود به‌ویژه در رابطه با مسائل مالی و خرید نفت عمل کنند، اقدامات ایران نیز متناسب با آن، قابل بازگشت خواهد بود. »

مقام‌های جمهوری اسلامی از راه‌اندازی سازوکار مالی با اروپا (اینستکس) چندان راضی نیستند. آن‌ها می‌گویند باید پول نفت به اینستکس واریز شود وگرنه کارایی ندارد. در نشست اخیر کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان وزیران و مدیران کل سیاسی ایران، آلمان، فرانسه، روسیه، چین و بریتانیا در وین که ۷ تیر / ۲۸ ژوئن برگزار شد گفته شد که دولت‌های اروپایی یک خط اعتباری چند میلیون یورویی برای سهولت روابط تجاری بین تهران و اتحادیه اروپا تحت تحریم‌های آمریکا در نظر خواهند گرفت تا برجام را نجات دهند. مقام‌های ایرانی آن را کافی نمی‌دانند.

از سوی دیگر سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه گفت که عبور ایران از مرز ۳۰۰ کیلویی ذخایر اورانیوم، تعجب‌آور نیست. او افزایش ذخایر اورانیوم ایران را «تأسف‌آور» خواند و گفت نباید این مسئله بزرگ‌نمایی شود.

میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را نتیجه اقدامات آمریکا در اعمال تحریم‌ها علیه صادرات اورانیوم غنی‌شده ایران دانست.

اولیانوف در پیامی در توئیتر نوشت: «این امر به معنای انحراف از تعهدات داوطلبانه به برجام است، اما هیچ ارتباطی به نقض ان‌پی‌تی یا توسعه تسلیحات هسته‌ای ندارد. بلکه در مقابل، این نتیجه تصمیم آمریکا برای تحریم صادرات مازاد اورانیوم غنی‌شده در ایران است».

بیشتر بخوانید: