– صبح ۲۵ آبان ماه، مردم بدون هیچ هماهنگی قبلی‌ای در کوچه‌ها و محله‌ها جمع شدند. کم‌کم محله‌ها به یکدیگر پیوستند و در میدان اصلی شهر همه مردم به هم رسیدند. ساعتی نگذشت که روستاییان و حومه‌نشینان هم به جمع معترضان ملحق شدند. بعد چند پایگاه بسیج حوالی میدان امام (میدان اصلی شهر) به دست مردم افتاد. با هجوم مردم به خانه امام جمعه، او از همان ساعات ابتدایی از شهر فرار کرد. نیروهای امنیتی اعم از بسیجی و پاسدار که اکثرا برای مردم معلوم‌الحال و شناخته شده بودند از ترس به پادگان خاتم‌الانبیا در حومه شهر پناه بردند و این‌گونه بود که فیروزآباد برای یک روز تحت کنترل مردم بود.

این گفته‌های یک شاهد عینی از خیزش و اعتراض گسترده مردم در آبان ماه در فیروزآباد استان فارس است که بنا بر ملاحظات امنیتی امکان انتشار نام او وجود ندارد.

نمایی از اعتراضات اخیر در ایران

به گفته او اما از همان شب اول، بیش از ۲۰۰ نفر از معترضان توسط مأموران امنیتی در خیابان‌های فیروزآباد بازداشت شدند:

«به دنبال سرکوب شدید و در روزهای بعد از آن هم نیروهای امنیتی به منزل افرادی که شناسایی کرده بودند، یورش بردند و اقدام به بازداشت شرکت‌کنندگان در تجمع ۲۵ آبان کردند.»

منابع محلی تاکید دارند که روند دستگیری و احضار به اداره اطلاعات شهرستان فیروزآباد همچنان ادامه دارد و به همین علت ده‌ها نفر از مردم مجبور شده‌اند خانه و زندگی خود را رها کنند و از شهر خارج شوند.

بنا بر اعلام منابع محلی شماری از معترضان تاکنون به قید وثیقه‌ یا کفالت آزاد شده‌اند اما ۱۸ نفر از شهروندان معترض همچنان در بازداشت نهادهای امنیتی این شهرستان به سر می‌برند.

نهادهای اطلاعاتی و امنیتی شهرستان فیروزآباد از افراد بازداشتی و خانواده‌های آنها تعهد گرفته‌اند که در زمینه روند رسیدگی به پرونده خود به هیچ‌وجه با رسانه‌ها مصاحبه نکنند.

بسیاری از افرادی که عصر روز ۲۵ آبان ماه در شهرستان فیروزآباد دستگیر شده‌اند، در طول دوران بازداشت در زندان بسیج شهرستان فیروزآباد نگهداری می‌شده‌اند. برخی از بازداشت‌شدگان نیز در بازداشتگاه‌های زیر نظر اطلاعات سپاه و اداره اطلاعات شهرستان فیروزآباد نگهداری شده و می‌شوند.

شاهد عینی که با زمانه گفت‌و‌گو کرده است اما در روایت خود از مقاومت مردم در برابر نیروهای سرکوبگر می‌گوید:

«حوالی غروب ۲۵ آبان، ماشین‌های زره‌پوش سپاه و چندین خودروی نظامی دیگر مملو از نیروهای امنیتی به ورودی شهر (به سمت شیراز) که در کنترل معترضان بود هجوم بردند. مردم دست خالی بودند اما آنها همه جور سلاح گرم و سردی داشتند. ابتدا چند گاز اشک‌آور به سمت مردم شلیک کردند، اما معترضان با سنگ پاسخشان را دادند. یکی از ماشین‌های سپاه که مجهز به تیربار بود شروع به تیراندازی هوایی کرد اما مردم عقب نشینی نکردند. در نهایت یکی از معترضان با همراهی مردم طوری جاده را مسدود کرد که ماشین‌های نیروهای امنیتی نتوانند وارد شهر شوند.»

این شاهد عینی نحوه مسدود کردن جاده توسط یکی از معترضان را این‌گونه شرح می‌دهد:

«او راننده بیل مکانیکی بود. رفت و دستگاه بیل مکانیکی را از پارکینگ خانه صاحب این دستگاه برداشت و آمد یک کانال بزرگ در ورودی شهر حفر کرد؛ جوری که تا چند روز بعد هم امکان عبور و مرور از آن جاده وجود نداشت. همچنین به دلیل شرایطی که در جاده‌های منتهی به فیروزآباد برقرار شده بود، اتوبان فیروزآباد به عسلویه نیز به مدت یک روز از سوی نیروهای نظامی و امنیتی مسدود شده بود.»

در نهایت اما نیروهای امنیتی شبانه از سمت ورودی جنوبی شهر (ورودی شهرستان قیر و کارزین) وارد شهر شده‌اند و به معترضان حمله کرده‌اند.

در خلال اعتراضات ۲۵ آبان ماه در شهرستان فیروزآباد اما چند تن از به گفته شاهد عینی، «عوامل سرکوب» که از گذشته تاکنون در میان مردم شهر شناخته شده بودند، پس از حمله به معترضان از سوی مردم مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند.

شاهد عینی ماجرای درگیری عوامل امنیتی شناخته شده با معترضان را این گونه شرح می‌دهد:

«زمانی که مردم جلوی منزل عزیزالله هاشمی زاده، امام جمعه فیروزآباد تجمع کرده بودند، فردی به نام صمد نارنج که یک نیروی امنیتی است و از دهه ۶۰ در سپاه پاسداران عضویت داشته و اکنون رئیس هیات‌های مذهبی، فرمانده پایگاه بسیج و مشاور امام جمعه در شهرستان فیروزآباد است به میان معترضان آمد و برای متفرق کردن آنها شروع به تهدید و توهین به معترضان کرد. مردم هم در پاسخ او را زیر مشت و لگد گرفتند.»

به گفته این راوی اهل فیروزآباد، یکی دیگر از نیروهای امنیتی و وابسته به سپاه پاسداران، فردی به نام «حسنی طیبی» از «آخوندهای سرمایه‌دار» در فیروزآباد است:

«این فرد هم روز ۲۵ آبان برای فریب معترضان و متفرق کردن آنها به میان آنها آمد اما پس از درگیر شدن و کتک خوردن از دست معترضان، اقدام به فرار کرد.»

شاهد عینی در ادامه، سرکوب‌هایی که از سوی نیروهای امنیتی در شهرستان فیروزآباد در روزهای پس از خیزش آبان ماه صورت گرفته را توأم با خشونت و وحشیانه توصیف کرده و به زمانه می‌گوید:

«از شب ۲۵ آبان که نیروهای امنیتی و پلیس ضد شورش و لباس شخصی‌ها توانستند به شکلی وسیع وارد شهر شوند، ضرب و شتم مردم همراه با شلیک گاز اشک‌آور در خیابان‌ها و محله‌ها آغاز شد. نیروهای امنیتی با شلیک تیر هوایی و پرتاب گاز اشک آور در بسیاری از محله‌های شهر و حضور پرتعداد خود و ماشین‌هایشان سعی کردند فضای ترس را در شهر حاکم کنند و پس از آن، اقدام کردند به ضرب و شتم شدید معترضان به وسیله چوب و باتوم و دستگیر کردن آنها.»

فیروزآباد اما شهری‌ست در ۱۱۰ کیلومتری شهرستان شیراز است و ساکنان آن عمدتا ترک قشقایی هستند.

به گفته این شاهد عینی، از روزهای اول استقرار حکومت جمهوری اسلامی، این منطقه از معدود نقاطی بوده که تا سال ۱۳۶۱ سپاه پاسداران به دلیل مقاومت مردم نتوانسته بوده در آن پادگان و ناحیه‌های مقاومت شهری دایر کند:

«از معدود اسناد به جا مانده در اثبات این مدعا، به غیر از خانواده‌های کشته‌شدگان و قبرهای بی‌نام و نشان، اولین قسمت از مجموعه فیلم‌های روایت فتح است که به گفته مرتضی آوینی، سازنده این مستند، به دستور روح‌الله خمینی و همزمان با درگیری‌های مسلحانه در فیروزآباد ساخته شده است. هر چند در این فیلم سعی شده که واقعیت مبارزات مردم وارونه جلوه داده شود اما از خلال این فیلم که با نام “خان گزیده‌ها” در یوتیوب نیز موجود است، می‌توان بخش‌هایی از مبارزات مردمی و جلوگیری مردم از ورود نیروهای سپاه به فیروزآباد را مشاهده کرد.»

شاهد عینی اما دلیل عقب مانده نگه داشته شدن و عدم اشتغال‌زایی از سوی دستگاه‌های دولتی در این شهر را همین مقابله مردم با عوامل جمهوری اسلامی در روزهای اول بعد از انقلاب می‌داند و می‌گوید

«سال‌هاست هیچ کارخانه یا موسسه مربوط به کشت و صنعت که بتواند برای مردم اشتغال‌زایی کند ایجاد نشده است. تنها دو سال است برای شهر ترمینال رسمی مسافربری ساخته شده است. به علت عدم سرمایه‌گذاری دولتی در این شهر، شهرک صنعتی تقریبا غیر فعال است. بسیاری از جوانان شهر بعد از اتمام تحصیلات در شیراز و شهرهای دیگر، کارگری و مسافرکشی می‌کنند.»

بر اساس نامه‌ای که عبدالواحد موسوی لاری، وزیر کشور دولت اصلاحات در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۷۷ خطاب به محمود هاشمی شاهرودی، رئیس وقت قوه قضاییه نوشته است، از میان ۴۸ منطقه محرومی که به عنوان تبعیدگاه برای محکومان و زندانیان در نظر گرفته شده، شهرستان فیروزآباد به عنوان هفتمین منطقط معرفی شده است.


  • در همین زمینه