در ماه‌های اخیر تقریباً هر هفته پیش‌بینی‌های علمی فاجعه‌بار از سرنوشت زمین با ادامه روند گرمایش جهانی منتشر می‌شوند. بر اساس یکی از آخرین پژوهش‌ها، نقاط داغ تنوع زیستی، زیستگاه‌هایی که میلیون‌ها سال سرپناه دست‌نخورده جانداران باقی مانده‌اند، با بدترین پیامدهای تغییرات اقلیمی مواجه خواهند شد.

جنگل‌های گرمسیری کوئینزلند استرالیا ــ عکس: Thomas Schoch at http://www.retas.de/thomas/travel/australia2005/index.html

بر اساس پژوهش جدیدی که اخیراً درباره تأثیر تغییرات اقلیمی بر «نقاط داغ تنوع زیستی» (biodiversity hotspots) منتشر شده است، زیستگاه‌های بکری همچون کوه‌های آند، جنگل‌های گرمسیری کوئینزلند، و جنگل‌های گینه استوایی در معرض خطر شدید قرار دارند و جانورانی که در آنها می‌زیند، با گرم‌‌ترشدن سیاره تحت فشار بیشتر قرار خواهند گرفت.

به گزارش روزنامه بریتانیایی «گاردین»، متخصصان اقلیمی از یافته‌های این گزارش جدید شوکه شده‌اند.

به نوشته پژوهشگران گزارش، نقاط داغ تنوع زیستی میلیون‌ها سال پناهگاه‌های امن و باثبات در مواجهه با تغییرات اقلیمی طبیعی شدید به شمار می‌آمدند و جانوران از زیستگاه‌های رو به گرما و بی‌ثبات خود به آنها پناه می‌بردند. این زیستگاه‌ها در واقع عامل جان به در بردن گونه‌های جانوری کهن بودند و به قول پژوهشگران، «انباری از تنوع زیستی» شکل دادند.

تغییرات اقلیمی انسان‌ساز اما حالا دامن بکرترین زیستگاه‌های زمین را نیز گرفته است.

پژوهشگران در مقاله خود می‌نویسند:

«ما نشان می‌دهیم که تغییرات اقلیمی حاصل فعالیت بشری به شکل نامتناسبی بر تنوع زیستی در پناهگاه‌های اقلیمی دوران کواترنری تأثیر خواهد گذاشت و در نهایت، بر گونه‌ها، اجتماع‌ها و زیست‌بوم‌هایی موثر خواهد بود که بیش از همه در برابر تغییرات اقلیمی آسیب‌پذیرند».

کوهستان آند، آرژانتین

این پژوهش جدید که در ژورنال تغییرات اقلیمی «نیچر» (Nature Climate Change) منتشر شده است، حاصل همکاری پژوهشگرانی از دانشگاه‌هایی در استرالیا، ایالات متحده و دانمارک است.

پژوهشگران بررسی خود را بر اساس دمای خشکی‌ها و دریاها و نیز میزان بارش در ۲۱ هزار سال گذشته مدل کرده اند و دو سناریو در نظر گرفته‌اند: یک. میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای بسیار بالا باشد؛ و دو. میزان انتشار به سطح پایینی برسد.

دیمین فوردهام، یکی از مولفان گزارش به روزنامه گاردین می‌گوید: «امیدوار بودیم که دریابیم نقاط داغ تنوع زیستی در آینده هم اقلیم باثبات و پایداری خواهند داشت. اما این طور نبود. این مشاهده که وضعیت در حال گذار از باثبات به بی‌ثبات است، بسیار نگران‌کننده است.»

این یافته‌ها دانشمندان محیط زیست را به شدت نگران کرده است. دورنمای از دست رفتن زیستگاه‌هایی که میلیون‌ها سال بدون تغییر مانده بودند، با آغاز عصر ششم انقراض جانوران بر هراس‌ها نسبت به آینده تنوع زیستی جهان افزوده است.

دانشمندانی از سرتاسر جهان مه گذشته هشدار دادند که اکنون نرخ تخریب طبیعت و جاندارانش بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از متوسط آن در ۱۰ میلیون سال گذشته است. دلیل اصلی:‌ مداخله بشر در طبیعت و گرمایش جهانی زمین به علت انتشار گازهای گلخانه‌ای به دست بشر.

انسان‌ها عاملان اصلی ششمین عصر انقراض انبوه جانوران در تاریخ سیاره هستند.

به گزارش سرشناس‌ترین متخصصان بین‌المللی حیات وحش، ‌بشریت از سال ۱۹۷۰ تاکنون  ۶۰ درصد از جمعیت پستانداران، پرندگان، ماهی‌ها و خزندگان را نابود کرده است. متخصصان هشدار داده‌اند که نابودی حیات وحش در حال حاضر تهدیدی آنی است برای تمدن بشر.


در همین زمینه: