به گزارش «دیده‌بان حقوق بشر»، صدها هزار تن از مبتلایان به اختلال‌ها و بیماری‌های روانی در سرتاسر جهان در «غل‌وزنجیر» یا اسارت به سر می‌برند.
بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر که شنبه ۱۰ اکتبر / ۱۹ مهر به مناسب «روز جهانی سلامت روان» منتشر شده است، بیشتر افراد مبتلا به اختلال‌های روانی در اتاق‌های پرازدحام یا کثیف، قفس، یا محل نگهداری حیوانات محبوس شده‌اند.
این بیماران همچنین در موارد زیادی وادار می‌شوند که در همان محل نگهداری خودشان بخورند و بیاشامند و همانجا نیز ادرار و مدفوع کنند.
بر اساس این گزارش، خانواده‌ها یا اجتماع‌های این افراد از یک سو یا موسسات نگهداری از آنها از سوی دیگر مسئول چنین رفتاری با آنها هستند.
دیده‌بان حقوق بشر برای تهیه این گزارش با ۳۵۰ بیمار دچار اختلال روانی ــ از جمله کودکان بیمار ــ و نیز ۴۳۰ عضو خانواده، متخصصان درمانی، درمان‌گران غیرمتخصص، مقام‌های دولتی و حامیان حقوق بیماران گفت‌وگو کرده است.
غل و زنجیرکردن یا زدن دست‌بند و پابند به بیماران روانی اغلب از سوی خانواده‌ها و اجتماع‌های آنها و در محیط‌های غیرپزشکی انجام می‌شود. اغلب کشورهایی که با این معضل رویارو هستند، از خدمات درمانی مناسب برای بیماران روانی بهره نمی‌برند و بودجه اختصاص‌داده‌شده آنها برای سلامت روان کمتر از دو درصد بودجه سالیانه آنهاست.
آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی و شمالی شاهد بیشترین موارد غل و زنجیرکردن بیماران روانی هستند.
در میان ۶۰ کشوری که چنین اتفاقی در آنها می‌افتد، ۲۴ کشور در آفریقا قرار دارند و ۴۸ کشور از جمله فقیرترین کشورهای جهان همچون لیبریا، موزامبیک، سیرا لئون و یمن در میان کشورهای به‌اصطلاح «در حال توسعه» هستند.
بیمارانی که غل و زنجیر می‌شوند، اغلب از اضطراب ناشی از تروما، سوء تغذیه، بیماری‌های عفونی، آسیب‌های عصبی، تحلیل‌رفتن ماهیچه‌ها و مشکلات قلبی‌ـ‌تنفسی رنج می‌برند.
دیده‌بان حقوق بشر همچنین هشدار داده که افراد محبوس‌شده و غل و زنجیرشده به دلیل فقدان مراقبت‌های اولیه پزشکی بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به ویروس جدید کرونا هستند.
به علاوه، غل و زنجیرکردن تنها منحصر به بیماران بزرگسال نیست و از هر پنج کودک مبتلا به اختلال روانی، یک کودک با چنین رفتار خشونت‌باری مواجه می‌شود.
دیده‌بان حقوق بشر به دولت‌ها پیشنهاد داده که فوراً غل و زنجیرکردن بیماران روانی را ممنوع کنند، از بار منفی بیماری روانی در سطح جامعه بکاهند و خدمات درمانی کافی و در دسترس را برای اجتماع‌های گوناگون فراهم کنند.
این نهاد حقوق بشری همچنین به دولت‌ها توصیه کرده که نظارت بر موسسات خصوصی و عمومی مربوط به درمان بیماران روانی را تشدید کنند.