شبکه سی‌ان‌ان آمریکا در گزارشی تفصیلی وضعیت کنونی کشور جنگ‌زده یمن را تیره توصیف کرده است. در این گزارش که پنج‌شنبه ۱۱ مارس / ۲۱ اسفند منتشر شده با اشاره به سوء تغذیه کودکان در یمن آمده است که بیمارستان‌ها بیش از ظرفیت خود کار می‌کنند و پر از کودکانی هستند که از سوء تغذیه رنج می‌برند، از جمله نوزادان چند هفته‌ای.
براساس آمار سازمان طبقه‌بندی فاز امنیت غذایی (IPC)، مرجع بررسی امنیت غذایی در جهان، احتمالاً ۴۷۰۰۰ نفر در یمن با سطح «فاجعه‌بار» ناامنی غذایی و شرایطی شبیه به قحطی و ۱۶ میلیون نفر نیزدر «شرایط اضطراری» زندگی می‌کنند. این تعداد بیش از نیمی از جمعیت یمن را تشکیل می‌دهد.
بحران سوخت
مشکل امنیت غذایی با افزایش بحران سوخت در یمن تشدید هم شده است. پرسنل بیمارستانی می‌گویند در صورت عدم دریافت بودجه و سوخت بیشتر، برای ادامه کار با مشکل جدی روبه‌رو هستند.
سوخت معمولاً از طریق بندر حدیده وارد یمن می‌شود. در طول جنگ یمن، این دروازه ورودی کالاها فعالیت می‌کرد اما حدیده اکنون به شهر ارواح تبدیل شده است و صدها کامیون حامل کمک‌های غذایی کیلومترها در صف ایستاده‌اند.
حوثی‌ها می‌گویند، کشتی‌های جنگی عربستان سعودی از ابتدای سال تاکنون به هیچ تانکر نفت اجازه حمل سوخت به حدیده را نداده‌اند.
کشتی‌های سعودی که در آب‌های حدیده گشت می‌زنند، کنترل این را دارند که کدام کشتی‌های تجاری می‌توانند پهلو بگیرند و بار خود را تخلیه کنند. سی‌ان‌ان گزارش داده است که برخی کالاها در حال عبور از این بندر هستند اما هیچ سوختی برای تحویل وجود ندارد.
سی‌ان‌ان اسنادی را از دفتر ورود بندر به‌دست آورده است که نشان می‌دهد ۱۴ کشتی توسط نهاد بازرسی سازمان ملل برای حمل سوخت به کشور ترخیص شده است. وب سایت رهگیری حمل‌ونقل دریایی نشان می‌دهد که این شناورها اکنون در دریای سرخ بین مرز سعودی، یمن و اریتره حضور دارند اما قادر به تخلیه سوخت خود نیستند.
سازمان ملل پیش از این حوثی‌ها را متهم کرده بود که صدها میلیون دلار مالیات سوخت را که برای پرداخت حقوق کارمندان دولت در نظر گرفته بود، افزایش داده‌اند.
مقامات حوثی به سی‌ان‌ان گفتند که میلیون‌ها دلار توسط شرکت‌های صاحب کشتی جریمه می‌شوند در حالی که قادر به تخلیه بار خود نیستند.
نزدیک به سه سال پیش شورای امنیت سازمان ملل «استفاده عمدی از گرسنگی دادن به غیرنظامیان به‌عنوان یک روش جنگی» را جرم دانست و خواستار دستیابی مردم یمن به آب، غذا و سوخت شد.
دولت عربستان سعودی به درخواست سی‌ان‌ان برای اظهار نظر در مورد محاصره حدیده و ممانعت از تخلیه سوخت و این سئوال که آیا جلوگیری از دسترسی مردم به سوخت می‌تواند روش جنگی محسوب شود، پاسخ نداد.
سازمان بهداشت جهانی، که بودجه ضروری را به بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها می‌رساند، می‌گوید برای تأمین سوخت به‌منظور انجام خدمات خود در سراسر یمن، هیچ بودجه‌ای ندارد.
این سازمان گفته است «از مارس ۲۰۲۱ مجبور است توزیع سوخت به ۲۰۶ مرکز درمانی در سراسر یمن را متوقف کند و این بیش از ۶۰ درصد بیمارستان‌های یمن می‌شود که دیگر خدماتی ارائه نمی‌دهند. این منجر به توقف خدمات نجات‌دهنده زندگی مانند اورژانس‌ها، اتاق‌ها و واحدهای مراقبت ویژه، از جمله آی‌سی‌یو‌های ویزه بیماری کرونا می‌شود و بیش از ۹ میلیون نفر تحت تأثیرات منفی آن قرار می‌گیرند.»
تغییر سیاست آمریکا
در ماه فوریه، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، استراتژی جدید این کشور در مورد یمن را اعلام کرد و گفت به‌دنبال آتش‌بس و راه حل سیاسی نهایی است. هنوز جزئیات این سیاست مشخص نیست، اما نکته اصلی در موضع جدید بایدن تجدیدنظر ایالات متحده از پشتیبانی عربستان سعودی است.
دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری اسبق آمریکا در سال ۲۰۱۵ از مداخله عربستان سعودی در یمن حمایت کرد و معاملات تسلیحاتی خود با این کشور پادشاهی را به بیش از ۱۱۵ میلیارد دلار را رساند که بیش از هر دولت دیگر ایالات متحده در تاریخ روابط آمریکا و عربستان بود.
پس از گزارش‌هایی مبنی بر تلفات غیرنظامیان در چندین حمله هوایی به رهبری عربستان سعودی محدودیت‌هایی برای فروش برخی سلاح‌ها به ریاض از جمله مهمات با هدایت دقیق اعمال شد. دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا برخی از این محدودیت‌ها را لغو کرد، اگرچه او در کنگره با چالش‌های مداومی روبه‌رو بود.
جو بایدن به‌عنوان بخشی از رویکرد جدید خود، همچنین تیموتی لیندرکینگ را به‌عنوان نماینده ویژه در امور یمن منصوب کرد، که در حال اتمام یک سفر دو هفته‌ای به منطقه است و تلاش می‌کند تا طرف‌های مختلف پای میز مذاکره بیاورد.
عدم اعتماد حوثی‌ها
حوثی‌ها اشتیاق کمی نشان می‌دهند و همچنان دست به حملات موشکی و با هواپیماهای بدون سرنشین به عربستان سعودی می‌زنند که با حملات هوایی پاسخ داده شده است. حوثی‌ها همچنین هفته گذشته گفتند کنترل ۱۰ منطقه از ۱۴ منطقه شهر استراتژیک مارب را به دست گرفته‌اند.
لیندرکینگ در اواخر سفر خود به خلیج فارس، به سی‌ان‌ان گفت عربستان سعودی و دولت یمن آماده توافق برای آتش‌بس هستند. او از حوثی‌ها خواست تا به حملات مرزی پایان دهند.
لیندرکینگ گفت: «آنها آماده نشستن پای میز مذاکره برای پایان دادن به درگیری با همه طرف‌های مربوطه از جمله انصارالله (حوثی‌ها) هستند که طی آن دسترسی به بنادر و سایر مسائل می‌تواند به سرعت حل و فصل شود.»
لیندرکینگ در مورد جلوگیری عربستان سعودی از تحویل سوخت در حدیده و در همین حال حمایت آمریکا از این کشور گفت اوضاع «پیچیده» است. او در این زمینه موضوع را به اتهام سازمان ملل علیه حوثی‌ها مبنی بر گرفتن مالیات سوخت برای پرداخت حقوق کارمندان دولت و تأمین بودجه نظامی خود مربوط دانست و گفت حوثی‌ها درآمدهای مالیاتی را به سمت تلاش‌های جنگی خود سوق دادند و آن را از بنادر تأمین کردند.
کارشناسان سازمان ملل ماه گذشته اعلام کردند که شورشیان حوثی در مناطق تحت کنترل خود جمع‌آوری مالیات و سایر درآمدهای دولتی را که باید به خدمات عمومی اختصاص یابد، مدیریت می‌کنند. آنها تخمین زدند که فقط در سال ۲۰۱۹ حوثی‌ها حداقل ۱,۸ میلیارد دلار از این درآمدها را مصادره کرده و بخش قابل توجهی از این مبلغ را به تأمین هزینه‌های نظامی خود اختصاص داده‌اند.
لیندرکینگ گفت ایالات متحده از دولت یمن می‌خواهد که با سازمان ملل همکاری کند تا اطمینان حاصل شود که کمک‌ها در جاهایی که مورد نیاز است ادامه یابد و کمبود سوخت وضعیت را بدتر نمی‌کند.
محمد علی الحوثی، رهبر حوثی‌ها گفت گروهش مایل است پای میز مذاکره بیاید اما می‌خواهد قبل از اعتماد به بایدن اقدامات بیشتری را از آمریکا ببیند.
الحوثی گفت: «بایدن شریک اوباما بود و در زمان اوباما آنها اعلام کردند که به ائتلاف سعودی علیه کشور ما خواهند پیوست. آنها همچنین به ائتلاف برای ادامه قتل در کشور ما چراغ سبز نشان دادند. اعتماد با عمل ایجاد می‌شود نه با حرف. اعتماد باید با تصمیم‌گیری حاصل شود.ما تا کنون هیچ تصمیم مشخصی ندیده‌ایم.»
«نیاز مردم یمن به صلح»
یک راه حل سیاسی، یا حداقل آتش‌بس اولیه، در رسیدگی به مشکلات غذایی یمن کمک خواهد کرد.
آنابل سیمینگتون، سخنگوی برنامه جهانی غذا در یمن، گفت: «تا پایان جنگ آنچه در توان داریم برای نجات جان مردم انجام می‌دهیم. اما یمن به صلح نیاز دارد.»
در آوریل سال گذشته، برنامه جهانی غذا اعلام کرد که مجبور است هر ماه تحویل کمک‌های غذایی ماهانه به ۸ میلیون نفر در شمال یمن را قطع کند. این سازمان اکنون امیدوار است بتواند ۱,۹ میلیارد دلار جمع‌آوری کند که این مبلغ تنها برای جلوگیری از قحطی در مقیاس گسترده کافی خواهد بود.
برنامه جهانی غذا و بیشتر سازمان‌های امدادگر نمی‌دانند که امسال چه مقدار بودجه دریافت خواهند کرد اما به نظر می‌رسد که چندان نخواهد بود. در یکم مارس که کنفرانس کمک‌کنندگان برگزار شد کمتر از نیمی از ۳,۸۵ میلیارد دلار برآوردشده سازمان ملل به دست آمد که فقط برای تغذیه و پایدار نگه داشتن یمن به‌کار می‌رود.
فیلیپ دوامل، نماینده یمن در یونیسف، از اهداکنندگان کمک درخواست فوری کرد و گفت پیش‌بینی می‌شود امسال ۲,۳ میلیون کودک زیر پنج سال در یمن دچار سوء تغذیه حاد شوند. این رقم نسبت به سال گذشته ۱۶ درصد افزایش یافته است.
دوامل گفت: «کودکان یمن نمی‌توانند صبر کنند، ما باید بتوانیم به آنها کمک کنیم و آنها را نجات دهیم. وضعیت به‌طور قابل توجهی خراب است و ما باید روندها را معکوس کنیم.»