فرانک-والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهوری آلمان سه‌شنبه ۲۶ مرداد / ۱۷ اوت در یک پیام تلویزیونی از کاخ ریاست‌جمهوری بلوو در برلین در باره رویدادهای افغانستان سخنرانی کرد و وقایع این روزهای افغانستان را «یک تراژدی انسانی» نامید که آلمان نیز باید در قبال آن مسئولیت بپذیرد.
اشتاین‌مایر با اشاره به تصاویر روز گذشته فرودگاه کابل که بر اثر ازدحام جمعیت و هجوم مردم برای خروج از افغانستان دست‌کم هفت نفر جان خود را از دست دادند، گفت:
«هیچ‌کس نمی‌تواند از کنار تصاویر غمناک از کابل و رویدادهای افغانستان بگذرد و بی‌اعتنا بماند. (…) تصاویر فرودگاه کابل برای سیاست غرب شرم‌آور است.»
رئیس جمهوری آلمان افزود:
«شکست سال‌ها تلاش‌های ما با هدف ساختن جامعه‌ای باثبات و مقاوم، پرسش‌های اساسی در مورد سیاست خارجی و فعالیت نظامی ما در گذشته و آینده مطرح می‌کند. پرسش‌های تلخی که ما نباید به سرعت و در نخستین گام، بلکه صادقانه و بنیادی به آن‌ها پاسخ بگوییم.»
فرانک-والتر اشتاین‌مایر در بخش دیگری از سخنان خود گفت:
«بسیاری بر این نظرند که جز این نمی‌توانست [در افغانستان] رخ دهد. اما من جزو آن‌ها نیستم.»
او خواهان کمک به صدها سرباز آلمانی و افرادی شد که در دوران مأموریت ارتش آلمان در افغانستان با سربازان آلمانی همکاری کرده‌اند.
رئیس جمهوری آلمان همچنین از همکاری کشورهای هم‌پیمان در مورد افغانستان استقبال کرد و گفت
«تعامل آلمان، مانند تعامل بسیاری دیگر از کشورهای ناتو و کشورهای غربی در افغانستان، تنها در اتحاد قابل درک و ارزیابی است.»
هشدار کشورهای غربی: احتمال تبدیل افغانستان به کانون تروریسم
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز سه‌شنبه به طالبان در افغانستان هشدار داد که این کشور را به کانون تروریسم بین‌المللی تبدیل نکنند.
استولتنبرگ در یک نشست خبری در بروکسل گفت:
«کسانی که اکنون قدرت را به دست گرفته‌اند باید مراقب باشند که به تروریست‌ها پناه ندهند.»
او دستور کار ناتو را خروج هر چه بیشتر افراد از فرودگاه کابل دانست و گفت این فرودگاه باید باز بماند.
استولتنبرگ افزود:
«وضعیت افغانستان وحشتناک است. این‌که متحدان ما در ۲۰ سال گذشته نتوانسته‌اند افغانستان را تثبیت کنند، نارحت‌کننده است.
به‌گفته او ناتو باید از رویدادهای اخیر درس بگیرد:
«پرسش این است که چرا نیروهای مسلح افغانستان که در این سال‌ها آموزش دیده‌اند، تجهیز شده‌اند و پشتیبانی می‌شوند، نتوانستند مقاومت بیشتری در برابر طالبان نشان دهند.»
امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه نیز در سخنرانی تلویزیونی خود از ابتکار این کشور با شرکای اروپایی علیه تهدید تروریستی از سوی افغانستان خبر داد و گفت: «افغانستان نباید مانند گذشته به پناهگاه تروریسم تبدیل شود.»
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا هم به کشورهای غربی هشدار داد که طالبان را بدون مشورت قبلی به عنوان دولت جدید به رسمیت نشناسند. جانسون اندکی پس از تسخیر کابل در لندن گفت:
«بسیار مهم است که کشورهای غربی با یکدیگر همکاری کنند تا مشخص شود دولت جدید – چه طالبان باشد، چه شخصی دیگر – نمی‌خواهد افغانستان دوباره به کانون تروریسم تبدیل شود.»
دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا در شبکه خبری «اسکای» همین جمله را تکرار کرد:
«افغانستان دیگر هرگز نباید به‌عنوان نقطه شروع حملات تروریستی علیه غرب مورد استفاده قرار گیرد.»
او گفت بریتانیا برای اعمال نفوذ بیشتر از طیف وسیعی از تحریم‌های دیپلماتیک و اقتصادی استفاده خواهد کرد.
در آمریکا جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا با تأکید بر این‌که ایالات متحده می‌تواند بدون حضور دائمی نظامی در افغانستان، به طور‌مؤثر با گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا مانند القاعده بجنگد، طالبان را تهدید کرد.
کالین کلارک از مؤسسه مستقل پژوهشی Soufan Center در نیویورک رویدادهای افغانستان را «پیروزی آشکار القاعده» توصیف کرد و پیش‌بینی کرد که این گروه می‌تواند جنگجویان جدیدی را به خدمت بگیرد و تحرکات تازه‌ای ایجاد کند.
در مقابل، پیتر نویمان، کارشناس تروریسم اسلامی در کالج پادشاهی لندن، با بیان این‌که طالبان در دهه ۱۹۹۰ به القاعده پناه داده بودند و همین موضوع منجر به حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و سپس حملات نیروهای غربی به افغانستان شد، افزود: «من معتقدم که طالبان این درس را آموخته‌اند و آن‌ها سرزمین خود را به این سرعت دوباره در اختیار جهادگران بین‌المللی قرار نخواهند داد.»
تخلیه سفارت‌ها در کابل
پائولو جنتیلونی، کمیسر اقتصادی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه از کشورهای اروپایی خواست تا برای پذیرش پناهجویان افغانستانی آماده شوند. جنتیلونی گفت:
«بیش از هر چیز باید راهروهای بشردوستانه ایجاد شود. با این حال، یک رویکرد ساختارمند برای جلوگیری از هجوم مهاجران غیرقانونی نیز مهم است.»
وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا امروز در بروکسل نشست بحرانی برای بررسی وضعیت افغانستان برگزار می‌کنند.
پس از سقوط کابل در روز یکشنبه گذشته به دست طالبان هم‌اکنون بسیاری کشورها در حال تخلیه سفارتخانه‌ها و خروج شهروندان و کارکنان خود از افغانستان هستند. به‌جز آمریکا، فرانسه، آلمان و دیگر کشورهای غربی، عربستان سعودی، مالزی، هندوستان، اوکراین، کره جنوبی، نیوزیلند نیز سفارتخانه‌های خود را تخلیه می‌کنند.
به گفته وزارت دفاع آلمان، انتظار می‌رود آمریکا بتواند روزانه پنج‌هزار تا ۹ هزار نفر را از کابل خارج کند. در ایالات متحده، سه پایگاه نظامی آماده پذیرش ۲۲ هزار نفر از همکاران افغان در هفته‌های آینده است.