ذبیح الله خداییان، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی یک‌شنبه ۱۴ مرداد از صدور و ابلاغ رأی محکومیت متهمان پرونده شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران که رسیدگی به آن بیش از یک سال به درازا کشید، خبر داد.

بر اساس اعلام او رضا حمزه لو مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی، عباس صمیمی نائب رئیس شرکت، علیرضا علایی رحمانی عضو هیات مدیره، مصطفی تهرانی عضو هیات مدیره و محسن احمدیان مدیربازرگانی شرکت بازرگانی پتروشیمی هر یک به بیست سال حبس تعزیری، ۷۴ ضربه شلاق و محرومیت دائمی از هرگونه خدمات دولتی و همچنین جزای مالی به میزان مبالغی که از طریق «اعمال مجرمانه» کسب کرده‌اند، محکوم شدند.

مرجان شیخ‌الاسلامی آل‌آقا، مدیرعامل شرکت دنیز در ترکیه، یکی دیگر از متهمان این پرونده که اکنون در کانادا سکونت دارد هم به گفته سخنگوی قوه قضاییه ایران به ۲۰ سال زندان، ۷۴ ضربه شلاق، محکومیت از مشاغل دولتی و رد مال محکوم شده است. شیخ‌الاسلامی آل‌آقا پیش از آنکه به جمع بازرگانان پتروشیمی در ایران بپیوندد، به عنوان خبرنگار و مدیر رسانه‌ای فعالیت می‌کرد.

به گفته خداییان این افراد به دلیل «مشارکت در اخلال عمده و کلان در نظام اقتصادی از طریق اخلال در توزیع ارزهای حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی شرکت‌های تولیدکننده» محکوم شده‌اند.

در پرونده موسوم به «پتروشیمی گیت» در ایران که رسیدگی به آن از اسفند ۱۳۹۷ در دادگاه علنی آغاز شد، در مجموع ۱۴ تن محاکمه شدند.

حامد ساعدیان مدیرعامل وقت شرکت والا سرمایه امین و ابوالفضل ملکی شمس آبادی دو متهم دیگر این پرونده هستند که هر یک به ۱۵ سال زندان، ۷۴ ضربه شلاق در انظار عمومی و محرومیت از هرگونه خدمات دولتی و جزای مالی معادل اموالی که از طریق مجرمانه کسب کردند، محکوم شدند.

علی اشرف ریاحی، داماد محمدرضا نعمت‌زاده وزیر اسبق صنعت، معدن و تجارت، معصومه دری مدیر دفتر دبی شرکت بازرگانی پتروشیمی، علیرضا حسینی مدیرعامل پتروشیمی شانگهای، سعید خیری زاده مدیر مالی اسبق شرکت بازرگانی پتروشیمی، محمدحسین شیرعلی و مهدی شریفی نیک‌نفس دیگر متهمان این پرونده بودند.

سخنگوی قوه قضاییه در باره رأی این افراد هم گفت: «به اتهام معاونت در اخلال عمده و کلان در نظام اقتصادی از طریق اخلال کلان در توزیع ارزهای حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی هرکدام به پنج سال حبس تعزیری و محرومیت دائمی از هرگونه خدمات دولتی و جزای مالی محکوم شدند.»

به گفته خداییان احکام صادر شده تنها مربوط به یک بخش از این پرونده است که همراه کیفرخواست به دادگاه ارسال شده بود. او گفت رسیدگی به بخش دوم این پرونده در دادسرا در جریان است.

برخی از متهمان این پرونده که در زمان برگزاری دادگاه در ایران حضور نداشتند، اتهامات اعلام شده از سوی قوه قضاییه ایران را رد کرده و مدعی‌اند که قربانی درگیری «باندهای پتروشیمی» در ایران شده‌اند.

بخش بزرگی از سهام شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران در سال ۱۳۹۰ به شرکت تازه تاسیس سرمایه‌گذاری ایران فروخته شد. پتروشیمی خلیج فارس دیگر سهامدار عمده شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران است.

فساد ارزی در صنایع پتروشیمی ایران در سال‌های نخست دهه ۱۳۹۰ نیز مطرح شد. رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی ایران گزارش کرده‌اند که محسن احمدیان، یکی از متهمان پرونده فساد ارزی در شرکت بازرگانی پتروشیمی، پیشتر در سال ۱۳۹۰ بازداشت و با مداخله مسئولان آزاد شده بود.

احمدیان و دیگر محکومان این پرونده متهم‌اند که درآمدهای ارزی حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی ایران را با تأخیر و یا به صورت ریالی بازگردانده‌اند.

بخش بزرگی از فعالیت افراد حقیقی و حقوقی که نامشان در جریان رسیدگی به اتهامات مدیران شرکت بازرگانی پتروشیمی مطرح شده به اقدام‌های جمهوری اسلامی ایران برای دور زدن تحریم ها ارتباط دارد.