دور جدید مذاکرات احیای برجام میان ایران و قدرت‌های جهانی شامگاه جمعه ۲۶ آذر / ۱۷ دسامبر متوقف شد. انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات گفت توقف مذاکرات به درخواست هیئت ایرانی بود و بدون دست‌یابی به نتیجه‌ای صورت گرفت.
انریکه مورا با بیان این‌که احتمالاً مذاکرات در آینده‌ای نزدیک ادامه خواهد یافت، افزود:
«در دور هشتم وقت چندانی برای رسیدن به توافق با ایران نخواهیم داشت. کار زیاد و دشواری پیش رو داریم و تصمیم‌های سیاسی باید گرفته شود.»
او با تأکید بر این‌که باید «بر اولویت‌ها متمرکز شد» باز هم هشدار که «زمان زیادی نداریم».
مورا اظهار امیدواری کرد که مذاکرات قبل از آغاز سال آینده میلادی از سر گرفته شود، در حالی که رویترز نوشته است برخی از مقاماتِ حاضر در مذاکرات احیای برجام روز دوشنبه ۶ دی / ۲۷ دسامبر را به‌عنوان تاریخ ادامه مذاکرات ذکر کرده‌اند.
آنها گفته‌اند ایران درخواست توقف مذاکرات را داده است، در حالی که قدرت‌های غربی برنامه‌ریزی کرده بودند که تا روز سه‌شنبه در محل مذاکرات بمانند.
مذاکرات در حالی متوقف می‌شود که تهران در هفته جاری از پیشرفت‌هایی در آن خبر داده بودند.
انریکه مورا گفت همه طرف‌ها خواسته‌های ایران را در متن موجود گنجانده‌اند تا مبنای مشترکی برای مذاکره داشته باشند، اما سه قدرت اروپای غربی امضاکننده توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (بریتانیا، فرانسه و آلمان) کمتر خوش‌بین به نظر می‌رسند.
مذاکره‌کنندگان فرانسه، بریتانیا و آلمان، در بیانیه‌ای گفتند:
«امیدواریم ایران در موقعیتی باشد که بتواند به سرعت گفت‌وگوها را از سر بگیرد و تعامل سازنده‌ای داشته باشد تا مذاکرات با سرعت بیشتری پیش برود. ما به سرعت در حال رسیدن به پایان راه این مذاکرات هستیم.»
این در حالی است که علی باقری کنی، رئیس هیئت مذاکره‌کننده ایران پس از مذاکرات روز جمعه از پذیرش خواسته‌های ایران خبر داد. او گفت:
«در طی یک هفته گذشته مذاکرات بسیار سنگین و فشرده بین طرف‌ها در سطوح مختلف برگزار شد و دیدگاه‌های طرف‌ها مبادله شد تا در نهایت اروپایی‌ها هم مجاب شدند که دیدگاه‌های ایران به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدی و نتیجه‌بخش پذیرفته شود، از این رو هم در موضوع لغو تحریم‌ها هم اقدامات هسته‌ای به دو سند دست پیدا کردیم که این‌ها دیگر سند پیش‌نویس مذاکرات ۲۰ ژوئن نخواهند بود بلکه دو سند جدید است که بر اساس مواضع ایران مبنای مذاکراتی خواهد بود که در آینده نزدیک در وین آغاز می‌شود.»
باقری کنی افزود:
«در این دور اخیر با یک اصرار بلاوجه طرف اروپایی مواجه بودیم برای حذف دیدگاه‌های ایران که با مقاومت ما و استدلال‌هایی که مطرح کردیم در نهایت [طرف اروپایی] پذیرفت که نگاه ایران در مواردی که مدنظرش بود در پیش‌نویس در داخل سند درج شود و آن شود مبنای گفت‌وگو.»
او جزئیاتی از موارد جدید درج‌شده در سند ارائه نکرد و همزمان گفت:
«به هر حال اختلاف وجود دارد. همان اختلافاتی که در پیش‌نویس وین ۶ است وجود دارد و چندتایی هم به آنها اضافه شده است.»
علی باقری کنی در مورد دلیل توقف مذاکرات نیز چنین توضیح داد:
«قرار شد که تیم‌ها یک وقفه‌ای در مذاکرات بدهند و بعد برگردیم و روی متونی که مورد توافق هر دو طرف است، مذاکرات را شروع کنند. در چند روز آینده گفت‌وگوها شروع می‌شود و قرار شد هماهنگ‌کننده زمانی را تعیین کنند.»
او تأکید کرد که «گفت‌وگوهای دور آتی می‌تواند آخرین دور مذاکرات باشد».
هنوز روشن نیست که در دور اخیر مذاکرات چه گذشته است اما با تأکید دیپلمات‌های اروپایی مبنی بر این‌که توقف مذاکرات به درخواست ایران بود، احتمال می‌رود موضوعات جدیدی در مذاکرات مطرح شده باشد که هیئت مذاکره‌کننده ایران لازم دیده تا برای مشاوره با مقام‌های ارشد حکومتی به تهران بازگردد.
با درود,
به نظر می رسد که در مقابله با انباشت مشکلات لاینحل خارجی و داخلی, آخوندها جز “استراتژی” وقت کٌشی و تاکتیک “از این ستون به آن ستون فرج است!” عملا کار دیگری از دستشان برنمی آید. نه راه پس, نه راه پیش.
اما ابربحران هایی که در عرض چهار دهه فساد سیستماتیک در نظام شکل گرفته است با چنین “استراتژی” و تاکتیک هایی از بین نخواهند نرفت, و فقط کوبنده تر و عظیم تر خواهند شد.
آخوندها امروز تصمیم می گیرند که دور جدید مذاکرات را متوقف کنند (بنابر “استراتژی”شان) چون اینبار خود شخص خامنه ای مسئول مستقیم “سازش قهرمانانه” خواهد بود, و واجد شرایط برای دریافت “جام زهر” پس از پایان مذاکرات.
دو هفته پیش نیز آخوندها لایحه ای حذف “ارز ترجیحی” در مجلس را به تعویق انداختن (بنابر تاکتیکشان) اما کسری بودجه به جای خود باقی مانده و هر روز بیشتر و وخیم تر می شود.
ریاضیات سال اول دبستان به ما می آموزد که ۱+۱=۲.
با پوزش از تقلیل گرائی اما بر مبنای یک حساب سادهء سرانگشتی: شکست در صحنهء بین المللی+ناکامی در پیشبرد سیاستهای داخلی= انفجار اجتماعی.
کنشگری های سه روزهء اخیر آموزگاران (اعتصاب ها و تظاهرات آنان) شاید فقط مقدمه ای بسیار ابتدایی و اولیه باشد, در مقایسه با توفانی که در راه است.
چنانکه حرکتهای مردمی علیه دولت در ۴ سال اخیر را به مثابه کلیتی ناهمگون اما مداوم و پیوسته در نظر داشته باشیم (مجموعه ای که شامل خیزش دیماه ۹۶, “دختران خیابان انقلاب”, اعتراضات تیر ۹۷, خیزش آبانماه ۹۸, تظاهرات دیماه ۹۸, قیام “آب” خوزستان تیر ۱۴۰۰, اعتراضات اصفهان آبان ۱۴۰۰ می باشد) می بینیم که دامنه ای حرکات گسترده تر و تناوب زمانی مابین آنها کوتاه تر شده است.
هشدار دبیر انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی شریف به رئیسی در ۱۶ آذر, هر چند در وحله اول شاید ریتوریکال به گوش برسد, اما در آن واحد برخوردار از یک ارزیابی مادی و عینی از شرایط کنونی کشور است: “…اگر برای رهایی از وضعیت بحران زده‌ی کنونی، راه حلی عقلانی، مبتنی بر تجربه و کارآمد ارائه ندهید، از جانب مردم پاسخی دریافت خواهید کرد که شاید نه سریع و نه حتی فوری باشد اما حتما انقلابی و قاطع است.”
جامعه ای بین المللی بر عقب نشینی ج.ا. تاکیدی صریح دارد, که حکومت با هیچ نوع آخوند بازی و ماسمالی نمی تواند سر و ته قضیه را هم بیاورد. شکست عظیم بین الملی “سازش قهرمانانه” بسیار زود علنا گردن رهبری ج.ا. را خواهد گرفت.
سه روز دیگر شاهد دور دیگری از مبارزات آموزگاران کشور خواهیم بود, که به امید زیاد اینبار همراه با حرکات همبستگی از سوی دیگر اقشار و تشکلات کارگری و مردم خواهد بود .
هیچکدام از ما برای دیماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ آماده نبودیم.
مهمترین پرسش کنونی شاید این باشد که اکنون با بازاندیشی وقایع ۴ سال اخیر و واپس نگری به محدودیتها و دست آوردهای حرکتهای مردمی ۴ سال گذشته, آیا آمادگی برای دور جدید مبارزات را داریم؟ یا باز هم در سیر سریع و گیج آورکننده ای وقایع نظاره گرانی بیش نخواهیم بود.
دور جدید, بغرنج و پیچیده ای از مبارزات در کشور در حال شروع است.
استراتژی ها, راهبردها و تاکتیک های ما در این دوران چه خواهد بود؟
پرداختن بدین پرسشواره ها یکی از بزرگترین اولویتهای کنونی جنبش های اردوی مردم است.
سپاس
سیامک / 18 December 2021