وزیر امور خارجه لبنان پیش از سفر روز شنبه ۲۹ ژانویه/ ۹ بهمن به کویت گفت که قرار نیست در دیدار با همتایانش در کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس، عادی‌سازی روابط را منوط به خلع‌سلاح حزب الله کند.

عبدالله بوحبیب در سفر به کویت تصمیم دولت لبنان در مورد خواسته کشورهای عربی برای مهار فعالیت های حزب‌الله لبنان را با آن‌ها در میان خواهد گذاشت.

منابعی به رویترز گفته‌اند که در پیش‌نویس نامه دولت لبنان به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس آمده است که بیروت نگرانی‌های امنیتی آن‌ها را درک می‌کند و اجازه نخواهد داد کشورش به سکوی پرتابی برای اقدام علیه امنیت کشورهای عربی تبدیل شود.

عبدالله بوحبیب، وزیر امور خارجه لبنان به الجزیره گفت: «من (به کویت) نمی‌روم تا حزب‌الله را خلع سلاح کنم. من به موجودیت حزب‌الله پایان نمی‌دهم، این موضوع در لبنان مطرح نیست. ما برای گفت‌و‌گو می‌رویم.»

ائتلاف عربی در جنگ یمن به رهبری عربستان سعودی و برخی کشورهایی که در مدار عربستان هستند می گویند حزب الله که از نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در لبنان است، کمک‌های تسلیحاتی و نظامی به حوثی‌ها و انصارالله یمن کرده است.

کمک به ساخت پهپاد و موشک‌های بالستیک، اتهامی است که این کشورها متوجه ایران و حزب‌الله لبنان کرده‌اند. سپاه قدس در دو دهه گذشته تکنولوژی و دانش ساخت پهپادهای نظامی و موشک‌های بالستیک را در اختیار حزب الله لبنان قرار داده است و اکنون گمان می‌رود که این گروه مسئولیت انتقال این دانش به دیگر شبه‌نظامیان متحد ایران را هم برعهده گرفته باشد.

حزب الله لبنان از گروه‌های منشعب از جنبش امل است که پس از حمله اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ اعلام موجودیت کرد. این گروه از ابتدای شکل‌گیری از حمایت بی‌دریغ جمهوری اسلامی برخوردار بوده است و عملا مجری سیاست‌های رهبر کنونی جمهوری اسلامی در منطقه است.   

کویت میانجی عربستان و لبنان یا عربستان و ایران؟

در اکتبر گذشته، زمانی که عربستان سعودی و چندین کشور دیگر حوزه خلیج فارس در واکنش به اظهارات وزیر سابق دولت لبنان در انتقاد از ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در یمن، سفیران لبنان را اخراج کردند، روابط به پایین‌ترین سطح خود رسید.

سفر هفته گذشته شیخ احمد ناصر المحمد الصباح، وزیر امور خارجه کویت به بیروت اولین سفر پس از این اختلاف بود. او گفت که لبنان نباید بستری برای اعمال یا سخنان خصمانه نسبت به کشورهای عربی خلیج فارس باشد و اعضای شورای همکاری خلیج فارس با مردم لبنان همدل هستند.

قدرت‌گیری حزب‌الله در لبنان و حضور بی‌واسطه‌اش در سیاست این کشور در دو دهه اخیر سبب نارضایتی کشورهای عربی به رهبری عربستان سعودی شده است. عربستان نیز نفوذ قابل توجهی بر گروه‌های سنی لبنان دارد و اقتصاد این کشور وابسته به ریاض است. نارضایتی سعودی‌ها از نفوذ حزب‌الله سبب شده است تا آن‌ها حمایت مالی و اقتصادی شان از لبنان را قطع کنند. این کشور هم‌اکنون با بحران بی‌سابقه اقتصادی روبه رو است و پول ملی این کشور در ۱۲ ماه گذشته بیش از ۹۰ درصد از ارزشش را از دست داده است.

بانک جهانی بحران اقتصادی لبنان را یکی از شدیدترین بحران های ثبت شده در این کشور توصیف کرده است. عربستان سعودی و دیگر شیخ‌نشین‌های عرب خلیج فارس قبل از تیره شدن روابط، میلیاردها دلار در لبنان سرمایه‌گذاری کرده بودند که خروج این سرمایه‌ها بحران کنونی را شکل داد.

کویت که همزمان روابط متعادلی با عربستان و ایران دارد هفته گذشته جمع‌بندی خواسته‌های کشورهای عربی همسو با عربستان را به لبنان تحویل داد. شرایطی که وزیر خارجه کویت در روز ۲۲ ژانویه/ ۲ بهمن به بیروت تحویل داد، شامل تعیین چارچوب زمانی برای اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، از جمله قطعنامه ۱۵۵۹ است که در سال ۲۰۰۴ به تصویب رسید و خواستار خلع سلاح شبه نظامیان غیر دولتی در لبنان است.

پیش‌نویس پاسخ بیروت که توسط رویترز مشاهده شده است، خلع سلاح حزب‌الله را رد می‌کند ولی همزمان بر احترام لبنان را به قطعنامه‌های سازمان ملل «برای تضمین صلح و ثبات» تامید می‌ورزد.

بو حبیب به الجزیره گفت اجرای قطعنامه ۱۵۵۹، که مستلزم خلع سلاح حزب الله است، «زمان می‌برد».

در پیش‌نویس نامه، لبنان به سیاست بی‌طرفی و عدم مداخله در درگیری‌های منطقه‌ای متعهد شده است – سیاستی که توسط دولت‌های پیشین این کشور هم اعلام می شد، حتی در زمانی که حزب‌الله جنگجویان خود را به سوریه اعزام کرده بود.

همچنین در این نامه بیروت متعهد می‌شود اقداماتی را که لبنان با همکاری سایر کشورهای عربی برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر به کشورهای عربی خلیج فارس انجام می‌دهد، تقویت کند.

مخالفان حزب الله این گروه را به ارتباط با تجارت منطقه‌ای مواد مخدر متهم می‌کنند – چیزی که حزب‌الله آن را رد می‌کند. شورای همکاری خلیج فارس در ماه دسامبر از لبنان خواست تا کنترل‌های مرزی را تشدید کند و اقداماتی را برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر از طریق صادرات به عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس انجام دهد.