دولت جو بایدن در آمریکا برای دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران از طریق مذاکرات غیرمستقیم وین تلاش می‌کند، اما چهارشنبه ۲۷ بهمن / ۱۶ فوریه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی علناً از کنگره آمریکا خواست تا متعهد شود که ایالات متحده در توافق احتمالی باقی خواهد ماند.

در چنین شرایطی ۱۷۵ نفر از نمایندگان جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا به صراحت درخواست ایران را رد کرده و در نامه‌ای به بایدن نوشته‌اند:

«ما هر توافقی که در وین حاصل شود و برای تصویب به سنای ایالات متحده ارائه نشود، از جمله تمام توافق‌های محرمانه‌ای که مستقیماً یا در حاشیه مذاکرات رسمی با ایران منعقد شده باشد را به‌عنوان یک معاهده تلقی نمی‌کنیم.»

آن‌ها افزوده‌اند:

«اگر بدون تأیید رسمی کنگره، با رهبر عالی ایران توافقی را امضا کنید، این توافق موقت و غیرالزام‌آور تلقی و به همان سرنوشت برجام دچار خواهد شد.»

۱۷۵ نفر از نمایندگان جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان، از جمله طرفداران تندرو دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا این نامه را امضا کرده‌اند.

مایک گالاگر و مایکل والتز دو نماینده حزب جمهوری‌خواه این نامه را تهیه کرده‌اند و کوین مک کارتی، رهبر اقلیت مجلس و لیز چنی از جمهوری‌خواهان و مخالف سیاسی مک کارتی از جمله امضاکنندگان این نامه هستند.

پیش از این نیز ۳۳ سناتور جمهوری‌خواه در اوایل ماه جاری میلادی همین موضع را گرفته و در نامه‌ای هشدار داده‌ بودند که اگر بایدن به رأی کنگره تسلیم نشود، اجرای توافق هسته‌ای ممکن نخواهد بود.

نامه نمایندگان جمهوری‌خواه شرایطی را بیان می‌کند که رهبران ایران احتمالاً هرگز با آن موافقت نخواهند کرد.

جمهوری‌خواهان می‌گویند با هرگونه توافقی که تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران را لغو کند، مخالف‌اند مگر آن‌که رژیم ایران ابتدا به‌طور کامل تمام ظرفیت‌های غنی‌سازی خود را از بین ببرد.

آن‌ها همچنین از ایران می‌خواهند که موشک‌های هسته‌ای خود را نابود کند، تمام «حمایت‌های مالی از تروریسم» را متوقف کند و «احکام دادگاه فدرال ایالات متحده مبنی بر پرداخت غرامت به قربانیان آمریکایی تروریسم مورد حمایت رژیم ایران را بپذیرد».

وزیر امور خارجه ایران به فایننشال تایمز گفته بود:

«اصولاً افکار عمومی در ایران نمی‌تواند سخنان رئیس یک دولت را به‌عنوان تضمین بپذیرد، چه رسد که آن کشور آمریکا باشد.»

پرهیز قاطع نمایندگان حزب جمهوری‌خواه از پذیرفتن برجام می‌تواند بر تصمیم‌گیری ایران تأثیر بگذارد.

ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه روز گذشته، چهارشنبه ۲۷ بهمن / ۱۶ فوریه هشدار داد که زمان آن فرا رسیده تا ایران تصمیمات سیاسی لازم برای جلوگیری از یک «بحران جدی» را اتخاذ کند.

لودریان تأکید کرد که ایران «یک انتخاب بسیار روشن دارند».

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز شامگاه چهارشنبه اعلام کرد که «ما در مراحل پایانی مذاکرات پیچیده‌ای هستیم.»

جن ساکی سخنگوی کاخ سفید نیز گفت مذاکرات در نقطه‌ حساسی قرار گرفته و فرصت برای دستیابی به توافق کوتاه‌تر شده است.

ساکی با بیان این‌که آمریکا برای به نتیجه رسیدن مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران، خواستار گفت‌وگوی مستقیم با این کشور است، افزود:

«قطعاً از هرگونه تلاش‌ یا فرصتی برای تعامل مستقیم با ایرانی‌ها حمایت خواهیم کرد.»

شب گذشته (چهارشنبه) رفت و آمد به هتل کوبورگ، محل برگزاری مذاکرات احیای برجام، توئیت‌ها و برخی گزارش‌ها حاکی از آن بود که مذاکرات دارد به مقطع مهمی می‌رسد.

علی باقری‌کنی، رئیس هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در مذاکرات، در توئیتی نوشت پس از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است.

در همین حال صبح پنج‌شنبه ۲۸ بهمن علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی با اشاره به مذاکرات وین گفت:

«برخی نیازها هستند که اگر امروز به فکر آن نباشیم فردا به مشکل خواهیم خورد، مسئله تربیت دانشمند، فرزندآوری و تکثیر نسل و یا موضوعی مثل انرژی هسته‌ای از این موارد است. ببینید دشمن روی مسئله انرژی هسته‌ای ما که می‌داند هم صلح‌آمیز است چه کارهایی می‌کند و نمی‌خواهند ملت ایران به این پیشرفت بزرگ دست پیدا کنند.»

رهبر جمهوری اسلامی تلویحاً در انتقاد از دولت حسن روحانی گفت:

«در برجام ایرادی که می‌گرفتم این بود که باید نکاتی را در نظر بگیریم که بعداً مشکلاتی پیش نیاید، ولی به برخی از این نکات توجه نشد و مشکلاتی پیش آمد که می‌بینیم.»

دور هشتم مذاکرات وین با برگزاری جلسه دوجانبه میان علی باقری مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی و انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها عصر ۱۹ بهمن / ۸ فوریه از سر گرفته شد.

در این دور از مذاکرات دو بار هیئت‌های دیپلماتیک اسرائیل به وین سفر کردند و گفته می‌شود دیدارهایی نیز با نمایندگان طرف برجام داشته‌اند. «ایرنا»، خبرگزاری جمهوری اسلامی این سفرها را به‌منظور «تحریک کشورهای مذاکره‌کننده و اخلال در روند گفت‌وگوها» عنوان کرده و نوشته است اسرائیل «هرگونه توافق در مذاکرات وین را خلاف اهداف توسعه‌طلبانه خود تلقی و در همین راستا برخی کشورهای مذاکره‌کننده را به‌عنوان ابزاری برای بداخلاقی در اتاق مذاکرات تبدیل کرده‌اند».

ایرنا در مورد وضعیت کنونی مذاکرات احیای برجام نوشته است:

«کشورهای غربی با ایجاد فضای هیجانی و طرح مطالبات فرابرجامی مذاکره‌کنندگان ایران را تحت فشار قرار داده تا از ایران امتیاز بگیرند. برخی شنیده‌ها از احتمال درز تعمدی فرازهایی از متن پیش‌نویس توافق توسط رسانه‌های غربی حکایت دارد تا جمهوری اسلامی ایران را وادار به پذیرش متنی کند که باب میل طرف‌های مقابل است.»

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی روز گذشته در توئیتر نوشته بود:

«آمریکا و اروپا در آزمون اجرای تعهداتشان در برجام مردود شدند و برجام برای ایران در حوزه اقتصادی و رفع تحریم‌ها به پوسته‌ای خالی تبدیل شده است. با آمریکای بدعهد و اروپای بی‌عمل هیچ‌گونه مذاکره فرابرجامی صورت نخواهد گرفت.»