رافائل گروسی در بخشی از سخنرانی خود در در افتتاحیه شصت و ششمین کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت:
«همان طور که در شصت و پنجمین نشست کنفرانس عمومی اعلام کردم، راستیآزمایی و نظارت آژانس بر تعهدات مرتبط هستهای ایران ذیل برجام بهطور جدی تحت تاثیر تصمیم ایران برای توقف اجرای این تعهدات از جمله پروتکل الحاقی قرار گرفته است.»
جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام، تعهدات خود را کاهش داد و اکنون برخی دوربینهای نظارتی آژانس در تأسیسات هستهای خود را هم خاموش کرده و لذا پیوستگی نظارت آژانس بر فعالیتهای هستهای ایران مخدوش شده است. مذاکرات وین نیز بعد از ماهها به مرحله تصویب پیشنویس رسید، اما بر سر مسائلی مانند تضمین توافق از سمت آمریکا و ابهامات باقیمانده درباره مسائل پادمانی به ثمر نرسید.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه یک بار دیگر با صراحت گفت آژانس نمیتواند صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را تأیید کند:
«آژانس تلاشهایی برای تعامل با ایران برای حل موضوعات باقی مانده درباره ذرات اورانیوم با منشا انسانی در سه مکان اعلام نشده در ایران انجام داده است. از ماه ژوئن، ایران تعاملی با آژانس نداشته. در نتیجه، این موضوعات حل نشدهاند و آژانس در موقعیتی نیست که در این باره ضمانت دهد که برنامه هستهای ایران منحصرا برای مصارف صلحآمیز است.»
ادامه مذاکرات غیرمستقیم ایران با آمریکا به طور غیررسمی به بعد از انتخابات میاندورهای آمریکا موکول شده. گروسی در ادامه سخنانش گفت:
«در صورت ازسرگیری کامل اجرای تعهدات مرتبط هستهای ایران در چارچوب برجام، آژانس باید شکاف موجود در دانش خود را در مورد آنچه در زمانی که تجهیزات نظارتی و بازرسی ما مرتبط با برجام فعال نبود، رفع کند.»
آمادگی ایران برای برگزاری دور بعدی مذاکرات
در همان حال حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، خاطرنشان کرد که ایران آماده همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای حل و فصل مسائل پیرامون تحقیقات این سازمان درباره سه مکان اعلام نشده هستهای است. یکی از شروط ایران برای توافق، بسته شدن پرونده تخلفات پادمانی ایران بود.
امیرعبداللهیان اما همکاری با آژانس را مشروط کرد:
« ایران تا جایی که آژانس اتمی به دنبال حل و فصل مسائل مربوط به سه مکان ادعایی به صورت فنی و نه به صورت سیاسی باشد، تهران آماده همکاری با این نهاد بینالمللی است. آژانس سوالاتی درباره سه مکان ادعایی دارند که میگویند در آنها اورانیوم پیدا کردهاند و ما آمادهایم به آن سوالات پاسخ بدهیم.»
حسین امیرعبدالهیان در بخش دیگری از مصاحبه با المانیتور تلویحا اعلام کرد که ایران برای مذاکرات مستقیم با آمریکا آماده است:
«ما از داشتن گفتوگوهای رو در رو با آمریکا باکی نداریم، اما باید احساس کنیم که این اقدام، تغییردهنده معادلات بازی خواهد بود و برای ما نوعی دستاورد به همراه خواهد داشت.»
او همچنین درباره احتمال برگزاری دور دیگری از مذاکرات گفت:
«اگر طرف آمریکایی احساس میکند لازم است دور جدیدی از مذاکرات توسط هماهنگکنندهها انجام شود – (منظورم جوزپ بورل و اتحادیه اروپا است- آن را رد نخواهیم کرد.»
وزیر خارجه ایران همچنین ادعا کرد که پیامهایی بین جمهوری اسلامی و آمریکا رد و بدل شده و در زمینه اخذ تضمینها «پیشرفتهایی» حاصل شده است. دولت باید توافق احتمالی با ایران را فقط به مدت دو سال و نیم، تا انتخابات بعدی ریاست جمهوری تضمین کرده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما ادعاهای حسین امیرعبدالهیان را تأیید نکرد. پرایس در نشست خبری شامگاه دوشنبه ۲۶ سپتامبر/ ۴ مهر گفت چشماندازی برای رسیدن به توافق زودهنگام با ایران نمیبیند. او اما خاطرنشان کرد که واشنگتن مذاکرات را ادامه خواهد داد.
امیرعبداللهیان در مصاحبه با المانیتور یادآوری کرد که ایران به خاطر بحرانهای اقتصادی «واقعاً» خواهان توافق با آمریکاست.