خط فقر «رسمی» در فاصله دو سال گذشته نزدیک به دو برابر شده است. روزنامه دنیای اقتصاد یکشنبه یکم آبان در یک گزارشی خط فقر مطلق یک خانوار چهار نفره را ۶ میلیون و ۳۷۵ هزار تومان گزارش کرد. این شاخص در سال ۱۳۹۱ سه میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برآورد شده بود.
خط فقر مطلق به معنای هزینه تأمین حداقل نیازها است.
بر این اساس حداقل درآمد برای تأمین هزینه یک خانوار چهار نفره در سال جاری به صورت میانگین ۶ میلیون و ۳۷۵ است که از رقم تعیین شده برای حداقل دستمزد بزرگتر است.
رقم خط فقر در مناطق مختلف ایران تفاوت زیادی دارد. در تهران به عنوان گرانترین منطقه، خط فقر مطلق رقمی معادل ۱۲ میلیون برآورد شده است. در نقطه مقابل تهران، سیستان و بلوچستان به عنوان محرومترین و فقیرترین استان ایران قرار دارد. خط فقر در این استان که به گفته نمایندگانش در مجلس دو سوم جمعیت آن زیر خط فقر قرار دارند، سه میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، یعنی تقریباً یک چهارم خط فقر در تهران تخمین زده شده است.
در این گزارش همچنین خط فقر سرانه دو میلیون و ۳۴۵ هزار تومان برآورد شده که نسبت به رقم سال ۱۴۰۰ افزایش ۴۹ درصدی را نشان میدهد.
خط فقر سرانه که هزینه نیازهای ضروری یک فرد را نشان میدهد، در تهران ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شده است که از رقم خط فقر خانوار چهار نفره در بلوچستان بزرگتر است.
یک عامل بزرگ بودن رقم خط فقر در تهران سهم بالای هزینه مسکن در سبد خانوار است. همچنین حمل و نقل درونشهری نیز در تهران بیشتر از دیگر استانها است.
چند میلیون نفر زیر خط فقر قرار دارند؟
سال گذشته جمعیت زیر خط فقر مطلق در ایران حدود ۳۶ میلیون نفر برآورد شده بود. پیش از آن نیز در سال ۱۳۹۹ گفته شده بود که از هر سه نفر ساکن در ایران، یک نفر زیر خط فقر قرار دارد.
با توجه به روند افزایش قیمتها از یک سو و سرکوب مزدی از سوی دیگر میتوان انتظار داشت جمعیت زیر خط فقر افزایش چشمگیری داشته باشد.
چندی پیش عضو «کارگری» شورای عالی کار گفته بود خط فقر نسبی از ۱۸ میلیون تومان فراتر رفته است و جمعیت زیر خط فقر هم افزایش یافته است. فرامرز توفیقی از شورای عالی کار خواسته بود برای بازنگری در حداقل دستمزد کارگران جلسه تشکیل بدهد.
شورای عالی کار در اسفند سال گذشته حداقل دستمزد را ۵ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان تعیین کرد که حدود ۴ میلیون تومان از سبد معیشت تعیین شده در این شورا هم کمتر است.