این بیست و چهارمین خبرنامه کارگری است. خبرنامه از شماره ۱۵ به صورت فصل‌نامه منتشر می‌شود.
تمرکز خبرنامه کارگری بر روی این نکات عمده است: امنیت و سلامت در محل کار، انواع تبعیض در حوزه کارگری، مسائل مربوط به کار زنان، کودکان کار، بیکاری، تعویق و یا عدم پرداخت دستمزدها، و نیز موضوع سازماندهی و اعتراضات کارگری.
زمانه به شکل پیگیر اخبار کارگری در ایران را گزارش می‌کند. خبرنامه‌های زمانه می‌کوشند یک «تصویر بزرگ» از
موضوع حقوق کارگران ایران ارائه کنند. گزارش پیشِ ‌رو رخدادها و روندهایی را در محدوده تقریبی زمستان ۱۴۰۱/ ژانویه تا مارس ۲۰۲۳ در برمی‌گیرد. خبرنامه مدعی پوشش کامل همه رخدادها نیست.
در زمستان ۱۴۰۱ ما پنجمین خبرنامه سالانه زمانه را منتشر کردیم. موضوع آخرین گزارش ویژه ما سوختبران بلوچ بود.
تمامی خبرنامه‌ها و ویژه نامه‌ها را می‌توانید از صفحه حقوق کارگران زمانه دریافت کنید.

اعتراضاتی که با قتل ژینا (مهسا) امینی آغاز شده بود، در نیمه آذر با خشونت مرگبار و بازداشت گسترده معترضان به صورت موقت سرکوب و کم توان شد. رئیس قوه قضاییه برای نخستین بار فاش کرد حداقل ۲۲ هزار نفر از بازداشت شدگان در اعتراضات شهریور تا آذر ۱۴۰۱ مشمول عفو شده‌اند. او شمار بازداشت شدگان را اعلام نکرد. بسیاری از بازداشت شدگان کارگران بی‌ثبات کار بودند.

حقوق کارگران در ایران، شماره ۲۴، زمستان ۱۴۰۱
حقوق کارگران در ایران، شماره ۲۴، زمستان ۱۴۰۱

در زمستان، پس از فروکش کردن اعتراض‌های خیابانی کارگران در بخش‌های مختلف دست به اعتراض زدند. فراوانی اعتراض‌های صنفی با نزدیک شدن به پایان سال بیشتر شد. عمده دلیل اعتراضات هم دستمزد معوقه یا دستمزد اندک بود.

سرکوب مزدی مستمر کارگران در دوره‌ طولانی شکاف دستمزد و هزینه را افزایش داد و جمعیت زیرخط فقر را بیشتر.

در اقتصاد کلان دولت با کسری بودجه ۳۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی روبرو شد. ریال در یک دوره زمانی سقوط ۱۰۰ درصدی را تجربه کرد اما به فاصله کوتاهی بخشی از ارزش از دست یافته خود را بازیابی کرد. با این حال نرخ دلار از ۴۷ هزار تومان پایین‌تر نیامد. دلار به عنوان یک کالای معیار در اقتصاد ایران، بازار مسکن، بخش تولید و خدمات اثر مستقیم دارد. تحت تاثیر نرخ دلار، نرخ تورم ماهانه مسکن در دی به ۱۰ درصد رسید تا شمار مستاجران ناتوان از پرداخت اجاره افزایش یابد.
مرکز آمار نرخ تورم اجاره بهاء را ۴۴ درصد اعلام کرد. برای مستاجران تورم مسکن اما بزرگ‌تر از رقم اعلام شده بود.

واحدهای تولیدی تحت تاثیر افزایش نرخ ارز و کاهش تقاضا تولید را کاهش دادند. قربانی این وضعیت کارگرانی بودند که شغل‌شان را از دست دادند. در روزهای پایانی سال رسانه‌ها از تمدید نشدن قرارداد کارگران در واحدهای تولیدی «اخوان»، «فیروز» و «نخ البرز» خبر دادند. کارگران اخراج شده در «فیروز» افراد دارای معلولیت بودند.

دولت در بودجه ۱۴۰۲ حقوق کارکنان و کارگران بخش دولتی را تنها ۲۰ درصد، حداقل ۳۳ درصد کمتر از نرخ رسمی تورم سالانه افزایش داد. شورای عالی کار هم در شرایطی که سبد معیشت در تشکل‌های کارگری حکومتی نزدیک به ۱۸ میلیون تومان برآورد شده بود، حداقل دستمزد ۱۴۰۲ را پنج میلیون و ۳۰۸ هزار و ۲۸۴ تومان تعین کرد. با این رقم شکاف درآمد و هزینه کارگران در سال ۱۴۰۲ بزرگ‌تر خواهد شد و کارگران بیشتری در خطر فقر و گرسنگی قرار خواهند گرفت.

در چنین شرایطی کارگران با اعتراض‌های پرشمار به استقبال سال ۱۴۰۲ رفتند. اعتراضات کارگری نسبت به سه ماه قبل افزایش چشمگیری داشت. یک علت عمده افزایش اعتراضات کارگری کاهش فضای امنیتی و کنترلی شدید بر محیط‌های کارگری همزمان با اعتراضات «ژن، ژیان، ئازادی» بود. بازنشستگان تامین اجتماعی بیشترین فراوانی اعتراض را داشتند. از دی تا اسفند ماه بازنشستگان کارگری یکشنبه‌ها در شهرهای مختلف به خیابان آمدند. بازنشستگان مخابرات نیز اعتراضات دامنه‌داری را پیش بردند.

مسموم‌سازی دانش‌آموزان در مدارس و مولدسازی املاک اموزش و پرورش هم بار دیگر معلمان را به خیابان آورد. معلمان در ۱۶ اسفند در ۲۸ شهر تجمع کردند تا به اجرای ناقص رتبه‌بندی حقوق، فروش اموال آموزش و پرورش به بخش خصوصی، پرونده‌سازی و مجازات معلمان به دلیل شرکت در تحصن و اعتراض‌های صنفی و سرکوب دانش‌آموزان به خیابان آمدند.

حکومت نیز در چند مرتبه معلمان را بازداشت کرد. بازنشستگان و فعالان کارگری هم همچنان تحت تعقیب قرار گرفتند و زندانی شدند.

در ادامه می‌خوانید:

  • سرکوب مزدی کارگران
  • اعتراض‌های کارگری
  • دستمزد اندک
  • نفت و انرژی
  • بهداشت و درمان
  • آموزش
  • کارگران غیررسمی
  • ایمنی کار
  • کارگران مهاجر
  • سرکوب

دانلود متن کامل فصلنامه

 در فرمت PDF

در فرمت Epub

Ad placeholder