خبرگزاری رسمی دولت عراق (واع) از تخلیه پایگاه‌های احزاب کردستانی مخالف جمهوری اسلامی ایران در اقلیم کردستان عراق خبر داد.
این خبرگزاری به نقل از کمیته عالی اجرای توافق امنیتی ایران و عراق گزارش کرد بر اساس تعهد ایران و عراق به مفاد توافقنامه مشترک و با تلاش مشترک دولت عراق، حکومت اقلیم کردستان و کمیته عالی مشترک ایران و عراق «مقرهای مستقر در نزدیکی مرز ایران تخلیه شده است».
زمانه در این باره با عمار گلی، خبرنگار و عضو شواری سردبیری مجله خبری‌ـ‌تحلیلی روژ گفت‌و‌گو کرده است. این گفت‌و‌گو را در ادامه بشنوید:
عمار گلی معتقد است که این اتفاق تاثیری در عمق نفوذ و تاثیر حزب‌های کردستانی بر کردستان ایران نخواهد گذاشت اما دست آنها را برای مداخله در شرایط خلاء نظامی احتمالی در آینده می‌بندد.
به گفته این روزنامه‌نگار و تحلیلگر، دولت عراق در توافق با جمهوری اسلامی یک منطقه حائل ۳۰ کیلومتری تا مرز ایران تشکیل داده است.
این گفت‌و‌گو را در زمانه بشنوید:
چه رخ داده است؟
ایران سال ۱۴۰۱ همزمان با اعتراض‌های خیابانی در بسیاری از شهرهای ایران در واکنش به قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی پس از چند مرتبه حمله نظامی به مقر احزاب مخالف جمهوری اسلامی در اقلیم کردستان عراق، گفت که از دولت عراق خواسته است احزاب کردستانی را خلع سلاح و مقرهای آنها را تخلیه کند.
حکومت ایران در تبلیغات رسانه‌ای پرشمار احزاب کردستانی را «تجزیه‌طلب» می‌خواند و آنها را به دست داشتن در اعتراض‌های گسترده شهرهای کردی متهم می‌کند. اتهام «تجزیه‌طلبی» بارها انکار شده ولی جمهوری اسلامی آن را بهانه سرکوب هرچه بیشتر اقلیت‌های ملی از جمله کردها کرده است.
به گفته کمیته عالی مشترک ایران و عراق، احزاب کردستانی به محلی دور از مرز منتقل و خلع سلاح شده‌اند. این بیانیه در باره محل جدید اسکان پیشمرگه‌های احزاب کردستانی که از مقرهای نزدیک به مرز به اجبار خارج شده‌اند، توضیحی نداد اما سفیر جمهوری اسلامی در بغداد ادعا کرد آنها به کمپ‌های آوارگان منتقل می‌شوند. عمار گلی در گفت‌و‌گو با زمانه توضیح می‌دهد که اعضای حزب‌ها در اقلیم کردستان خانه دارند و هنوز خبری از اردوگاه‌های ذکرشده نیست.
کمیته عالی مشترک اما تنها به این بسنده کرده است اعضای احزاب کردستانی با نظارت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، مراحل پناهندگی را طی خواهند کرد و نیروهای نظامی عراق در مرز مشترک با ایران مستقر و پرچم عراق برافراشته می‌شود.
در بیانیه مطبوعاتی منتشر شده «تخلیه» مقر احزاب در مجاورت مرز ایران «گامی بزرگ و مهم» توصیف شده است.
سفیر ایران در عراق هم در پیوند با همین موضوع گفت تیم مشترکی از ایران و عراق به اقلیم کردستان می‌رود تا نتایج توافق دو طرفه را ارزیابی کند.
ایران و عراق در اسفند ۱۴۰۱ پس از آنکه سپاه پاسداران چند مرتبه مقر احزاب کردستانی را هدف حمله قرار داد بر سر انتقال این احزاب یک توافقنامه امنیتی امضاء کردند. بر اساس این توافقنامه دولت عراق متعهد شده بود احزاب کردستانی را خلع سلاح و از مرزهای ایران دور کند. ایران همچنین حکومت اقلیم کردستان را تهدید کرده بود در صورتی که به توافقنامه پایبند نباشد، هدف حمله هوایی و زمینی سپاه پاسداران قرار خواهد گرفت.
حزب دمکرات کردستان ایران، سازمان کردستان حزب کمونیست ایران (کومله)، کومله زحمتکشان، کومله کردستان ایران، خبات و پاک احزاب کردستانی مخالف جمهوری اسلامی هستند که پس از سرکوب گسترده در ایران در اقلیم کردستان پناه گرفته بودند.
حزب حیات آزاد (پژاک) دیگر حزب کردستانی مخالف جمهوری اسلامی به شمار می‌رود. این حزب اما محل استقرار ثابتی ندارد و به صورت مداوم در حال حرکت در کوهستان‌ها است. عمار گلی هشدار می‌دهد که در آینده، با حمله‌های مشترک جمهوری اسلامی و ترکیه به محل حضور این نیروها، شاید اوضاع تفاوت کند.
سران حکومت اقلیم کردستان پیش از این توافق و اقدام برای اخراج احزاب مخالف جمهوری اسلامی را انکار و پنهان کرده بودند.
پیش از این منابع محلی به زمانه گفته بودند که یک اردوگاه در سلیمانیه و دو اردوگاه در اربیل برای انتقال مقر احزاب ایجاد شده است. دولت اقلیم کردستان عراق اما از اعلام رسمی این موضوع خودداری می‌کرد.
جمال بزرگ‌پور، عضو کمیته مرکزی سازمان کردستان حزب کمونیست ایران هم در پیوند با این موضوع به زمانه گفته بود انتقال اعضای حزب‌ها به اردوگاه‌های جدید موضوعیتی ندارد.
آن طور که عمار گلی شرح می‌دهد، مسأله این اردوگاه‌ها کماکان در ابهام قرار دارد.
اجبار احزاب کردستانی به ترک مناطق مرزی مشترک با ایران یادآور توافق ایران، عراق و آمریکا بر سر اخراج سازمان مجاهدین خلق از عراق پس از اشغال این کشور به دست نیروهای آمریکایی است.
جمهوری اسلامی ایران در حالی مخالفان خود را در بیرون از مرزها نیز تحمل نمی‌کند و در توافق با دولت‌های منطقه به دنبال بیرون راندن این احزاب از منطقه است که خود نیروهای نیابتی‌اش را در عراق، سوریه، لبنان، یمن سازمان داده است.