در طول یک سال و نیم گذشته و هم زمان با جنبش «زن، زندگی، آزادی» و سرکوب آن تا امروز، بسیاری از فعال صنفی معلمان از آموزش و پرورش اخراج، و یا با بازنشستگی اجباری روبه‌رو شدند.
زمانه در خبرنامه کارگری شماره ۲۶ هویت حداقل ۳۰ معلم را که به صورت موقت یا دائم طی سه ماه تابستان از کار اخراج شدند، به استناد خبرهای منتشر شده از سوی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان احراز کرده است. اخراج معلمان پیش از تابستان ۱۴۰۲ و پس از آن نیز ادامه داشته است. در یک مورد وزارت آموزش و پرورش «تغییر» بیست هزار مدیر مدرسه در آغاز سال تحصیلی جدید را تایید کرد. روزنامه شرق به نقل از فعالان صنفی و معلمان گزارش کرد برخی از این مدیران از آموزش و پرورش اخراج شده‌اند.
بازداشت و صدور احکام سنگین زندان برای این فعالان در استان‌های مختلف در حالی ادامه دارد که شماری از آن‌ها مانند عزیز قاسم‌زاده، عاتکه رجبی و عده‌ای دیگر در جریان حبس و یا پس از آن از آموزش و پرورش اخراج شدند.
سارا سیاهپور (سیاهپور)، فعال صنفی معلمان در استان البرز یکی از آن‌ها است که علاوه بر محرومیت دائمی از شغل معلمی، تجربه بازداشت و دریافت حکم حبس سنگین را در همین مدت از سر گذرانده است.
سیاهپور در گفت‌وگو با «زمانه» تأیید می‌کند که روند اتهام‌زنی و اخراج او از آموزش و پرورش با ۱۷ سال سابقه کار، تقریباً شبیه دیگر فعالان صنفی معلمان در طول یک سال و نیم گذشته رخ داده است.
سازمان اطلاعات سپاه پاسداران سیاهپور را دوم شهریور سال گذشته در تهران بازداشت کرد. این فعال صنفی معلمان تا روز سیزدهم همان ماه در بازداشتگاه مخفی این نهاد بود. بعد از آزادی به قید وثیقه، از آبان سال گذشته تا مرداد امسال، روند اخراج او از آموزش و پرورش طی شده است. سیاهپور در این رابطه می‌گوید:
من پیش از بازداشت سال گذشته، معاون آموزشی مدرسه‌ای در کرج بودم. درست از آبان‌ماه آن سال، یعنی تقریباً دو ماه بعد از آزادی به قید وثیقه، اداره کل آموزش و پرورش فشارهای خود به من را برای استعفا از پست معاونت آموزش مدرسه به دلیل فعالیت صنفی آغاز کرد.
سارا سیاهپور، فعال صنفی معلمان شرح می‌دهد که نهادهای اطلاعاتی سال گذشته و هم‌زمان با جنبش «زن، زندگی، آزادی» فهرستی از معلمان فعال صنفی را به آموزش و پرورش دادند و دستور برکناری آن‌ها از پست‌های مدیریتی را صادر کردند:
مسئولان آموزش و پرورش، به جای برکناری، به من فشار آوردند تا خودم به صورت داوطلبانه از پست معاونت آموزشی مدرسه استعفا بدهم که من نپذیرفتم.
بعد از مقاومت در برابر این فشارها، این معلم در فروردین سال جاری، به طور کل از آموزش و پرورش اخراج شد:
فروردین امسال یکی از مدیران اداره کل آموزش و پرورش استان به من اعلام کرد که دستور کتبی برکناری شما از پست معاونت آموزشی از سوی وزارت آموزش و پرورش آمده و تنها در یک صورت شما می‌توانید نه‌تنها در سمت خود باقی بمانید، که حتی به مدیریت مدرسه هم منصوب شوید. شکایت از کانال تلگرامی تشکل‌های صنفی معلمان به پلیس فتا شرطی بود که این مدیر مطرح کرد و من شدیداً آن را رد کردم.
سارا سیاهپور شرح می‌دهد که فشار برای شکایت از کانال تلگرامی تشکل‌های صنفی معلمان، علاوه بر او به چند نفر دیگر از همکاران او هم وارد شده است.
مرداد امسال هم هیات رسیدگی به تخلفات آموزش و پرورش، تنها با یک ابلاغ کتبی، این فعال صنفی را با ۱۷ سال سابقه رسمی در آموزش و پرورش اخراج کرد:
اخراج من در مرداد امسال با اتهامات مختلف انجام شد که برخی از آن‌ها فعالیت مجازی از جمله فعالیت در گروه تلگرامی «خوشگلا» بود که اعضای آن تعداد کمی از همکاران من بودند. همه اعضا زن بودند و اولاً معلوم نشد که چرا فعالیت در این گروه جرم است و دوم این که معلوم نشد چه کسی خبر این گروه را به نهادهای امنیتی داده است.
در کنار فعالیت در گروه تلگرامی «خوشگلا»، ارسال استیکر روح الله خمینی در این گروه، انتشار عکس بدون حجاب در صفحه شخصی، حمایت از طرفداران پهلوی و استفاده از مودم غیرمجاز در مدرسه، برخی دیگر از اتهامات عجیب این فعال صنفی معلمان بودند.
سیاهپور ادامه می‌دهد:
برخی از این عناوین اتهامی مثل حمایت از طرفداران پهلوی در همان ۱۲ روز بازداشت در بازداشتگاه یک الف سپاه از سوی بازجو به من گفته شده بود و کاملاً روشن بود که نهادهای اطلاعاتی این موارد را به آموزش و پرورش دیکته کرده‌اند. در بازداشت به صراحت به من گفته شد که اگر با نهادهای اطلاعاتی همکاری نکنم اخراج خواهم شد.
وزارت آموزش و پرورش از مهر ماه امسال حقوق دریافتی سارا سیاهپور را به طور کامل قطع کرد. او از همان مرداد ماه و بعد از دریافت حکم اخراج، اعتراض خود را رسماً به این وزارت ارائه کرده ولی تا امروز پاسخی دریافت نکرده است:
من تنها معلمی نیستم که به دلیل فعالیت صنفی با این برخورد از سوی آموزش و پرورش روبه‌رو شده است. اخیراً هم آقای عزیز قاسم‌زاده در استان گیلان، هم‌زمان با تحمل حبس همراه با بیماری، از آموزش و پرورش اخراج شد. تا امروز سه همکار با بازنشستگی پیش از موعد و ۱۲ نفر هم با حکم اخراج از شغل خود محروم شده‌اند.
سارا سیاهپور، به دنبال بازداشت سال گذشته از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، حکم قطعی شش سال زندان دریافت کرده و در ماه‌های گذشته برای سپری‌کردن حبس به زندان احضار شده است.
معلمان «ستاره‌دار» می‌شوند
در کنار فعالان صنفی فرهنگیان که در یک سال و نیم گذشته با احکام اخراج و بازنشستگی اجباری روبه‌رو شدند، برای ده‌ها معلم هم در دادگاه انقلاب پرونده قضایی تشکیل شده و نگرانی بابت برخورد مشابه با آن‌ها در ساختار آموزش و پرورش جمهوری اسلامی وجود دارد.
علاوه بر این آمار، برخی اخبار هم از تلاش جمهوری اسلامی برای جلوگیری از ورود نیروهای خودی به ساختار مدارس کشور حکایت دارد. کانال تلگرامی تشکل‌های صنفی فرهنگیان در روزهای گذشته از رد شدن سه تا شش‌هزار داوطلب آزمون استخدامی آموزش و پرورش با دخالت نهادهای امنیتی خبر داده است.
این آزمون اواسط امسال برگزار شده است. فعالیت مجازی یا حضور کم‌رنگ در انتخابات جمهوری اسلامی از جمله دلایل رد شدن آن‌ها در این آزمون استخدامی عنوان شده است.
فعالان صنفی معلمان می‌گویند این نخستین بار در طول سال‌های گذشته است که شماری از داوطلبان استخدام در آموزش و پرورش با پاسخ «کد ۱۹» در نتایج آزمون خود روبه‌رو می‌شوند.
از آن سو، در همان آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در تابستان امسال، سخنگوی این وزارتخانه اعلام کرد که ۳۵۰۰ نفر از پذیرفته‌شدگان این آزمون از «روحانیان» هستند.
هر چند این مقام مسئول در گفتگو با رسانه‌ها اعلام کرد که قبولی این افراد بدون برنامه قبلی این وزارت صورت گرفته، ولی فعالان صنفی معلمان، این اتفاق را دنباله پروژه‌ای حکومتی برای پر کردن مدارس از نیروهای وابسته به حکومت ارزیابی کرده‌اند.
- تیتر و متن این گزارش با اطلاعات تازه‌تر به روز شده است. زمانه آمار دقیقی از معلمانی که به دلیل مشارکت در اعتراض‌های صنفی و سیاسی طی شهریور ۱۴۰۰ تا حداقل اردیبهشت ۱۴۰۰۲ به صورت دائم یا موقت از کار اخراج شدند، ندارد اما بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان تنها در آستانه آغاز سال تحصیلی حداقل ۳۰ معلم به صورت موقت یا دائم اخراج شدند.