برگرفته از تریبون زمانه *  

مطالب این بخش برگرفته از «تریبون زمانه» هستند. تریبون زمانه، آنچنان که در پیشانی آن آمده است، تریبونی است در اختیار شهروندان. همگان می‌توانند با رعایت اصول دموکراتیک درج شده در آیین‌نامه تریبون آثار خود را در آن انتشار دهند. زمانه مسئولیتی در قبال محتوای این مطلب ندارد.

طی یکی دوسال گذشته، اعتراض‌های صنفی معلمان و تجمع‌های اعتراضیِ آنان فعال‌ترین و فراگیرترین جنبشی بوده است که در خیابان‌های ایران حضوری زنده داشته. جمهوری اسلامی در ابتدا، خلافِ عادت، این اعتراض‌ها را ، احتمالا به شکلی تاکتیکی، نسبتا تحمل می‌کرد و برخوردهایی محدود با تجمع‌های معلمان داشت اما چندی است که این تحمل یا تاکتیک سرآمده و زمان برای «فتنه»خوانی و انتساب این جنبش به «بیگانگان» و «ضدانقلاب» فرارسیده است. بازداشت‌های اخیر معلمان و دستگیری دو توریست فرانسوی مقدمات این برخورد‌اند.

‌وزارت اطلاعات جمهوری‌اسلامی هم که روز ۲۱ اردیبهشت، با انتشار اطلاعیه‌ای که کار پرونده‌سازان و بازجویان را راحت کرد و تعابیر آن می‌تواند مستندی برای پرونده‌ بازداشت‌شدگان قرار گیرد، مدعی شد که این دو شهروند اروپایی «دو مامور باتجربه» «متخصصین حرفه‌ای در زمینه ایجاد شورش و بی‌ثباتی و سازماندهی شده توسط سرویس‌های جاسوسی هستند که سال‌ها در چندین کشور هدف، تجربه اجرای چنین سناریوهایی را به مأمورین محلی خود آموزش داده بودند.» و «ماموریت داشتند با توجیه، هدایت، شبکه‌سازی و مرتبط‌سازی افراد و شبکه‌های آلوده داخلی، بر مشکلات و مطالبات اقشار شریف و زحمت‌کش جامعه اشراف پیدا کرده» و آن‌ها منحرف سازند.  شبکه‌ی خبر هم گزارشی و چند تصویر مبهم از دیدار این دو نفر با فعالان صنفی منتشر کرد.

هفت روز پیش، پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت، عکس و خبری کوتاه از دیدار جمعی از فعالان سیاسی-اجتماعی در منزل رسول بداقی، عضو کانون صنفی معلمان، منتشر شد.

رسول بداقی، اخیرا به دلایل نامشخص توسط نیروهای امنیتی بازداشت و در بند امنیتی ۲۰۹ زندان اوین نگهداری می‌شود و کسانی که در این عکس حاضر بودند با خانواده‌ی این زندانی ابراز هم‌دردی کردند و اعتراض مدنی و حداقلی خود را نسبت به این‌گونه برخوردهای امنیتی و عدم پاسخگویی به مطالبات معلمان نشان دادند. در این جلسه خانواده‌های دو معلم زندانی دیگر محمد حبیبی و جعفر ابراهیمی نیز حضور داشتند.

دیدار جمعی از فعالان سیاسی-اجتماعی در منزل رسول بداقی، عضو کانون صنفی معلمان

کیوان صمیمی، زندانی سیاسی پرسابقه، فعال سیاسی حاضر در جلسه با اشاره به خاطرات خود از معلمان دربند و سوابق هم‌بندی با آنها تاکید کرد که حاکمیت در برابر جنبش معلمان با مدیریت و سازماندهی قوی، سازمان شبکه‌ای گسترده و مشی خشونت‌پرهیز به طور قطع ناچار است سر تعظیم فرود آورد و دیر یا زود به خواست‌های آنها پاسخ مناسب دهد.
کیوان صمیمی، از معدود فعالانی است که آشکارا از جنبش‌های اجتماعی و اعتراض‌های خشونت‌پرهیز می‌گوید و در مقام عمل و نظر به این الگوهای رفتار اجتماعی و سیاسی وفادار است. سلسه نوشته‌های کوتاهی از او درباره جنبش‌های اجتماعی در وب‌سایت زیتون و کانال تلگرامی‌اش منتشر می‌شد.

سعید مدنی، پژوهشگر برجسته اجتماعی، دیگر فرد حاضر در این دیدار بود که به خاطراتش از هم‌سلولی با رسول بداقی در زندان رجایی‌شهر اشاره و تاکید کرد امروز جنبش معلمان یکی از نیروهای موثر در صف مقدم جبهه دمکراسی‌خواهی قرار دارد و در شرایطی که حاکمیت در انبوه بحران‌های خودساخته این‌چنین مردم ایران را در رنج و سختی معیشت و زندگی قرار داده است، تنها راه برون‌رفت از وضعیت کنونی رشد جنبش های اجتماعی و تقویت نیروهایی است که پشتیبان جامعه ایران برای حرکت به سوی دمکراسی و عدالت هستند. سعید مدنی، دانش‌آموخته‌ی جامعه‌شناسی است و کتاب مهم و معتبر «جنبش‌های اجتماعی و دموکراتیزاسیون» زیر نظر او ترجمه، تدوین و منتشر شده است. مدنی یکی از آگاهان و باورمندان به تأثیر جنبش‌های اجتماعی در فرایند استقرار دموکراسی است و بارها دراین‌باره سخن رانده است.

در ۴۸ ساعت گذشته و تا این لحظه، از افراد حاضر در آن دیدار، سعید مدنی و کیوان صمیمی بازداشت شده‌اند. این بازداشت‌های سراسیمه در وضعیتی انجام می‌شود که خیابان‌های بسیاری از شهرها رنگ‌و بوی اعتراض و اعتصاب و شورش و جنبش به‌خود گرفته‌اند. دستگیری سراسیمه‌ی این دو فعالِ خوش‌نامِ مدنی، تکرار همان کج‌فهمی جمهوری اسلامی از جنبش‌های اجتماعی است؛ گویی با بگیر و ببند صاحب‌نظران و باورمندان به این جنبش اجتماعی می‌توانند این ساختارِ اجتماعی را حذف کنند و غافل از این‌که اعتراض و جنبش‌، عارضه‌های طبیعی جامعه‌اند و انکار و سرکوب این عارضه، آن‌را شدت می‌بخشد و از شیوه‌های خشونت‌پرهیز به دامانِ خشونت می‌اندازد. ناامیدانه و در حالی‌که قوه‌ی عاقله‌ای در هیچکدام از نهادهای حکومتی به‌چشم نمی‌آید، باید گفت بازداشت و حذف مدنی‌ها و صمیمی‌ها، به‌مثابه کور کردن چشم جنبش‌ها و خطرآفرین‌کردن آن‌هاست و این بازداشت‌ها فقط مدنیت و صمیمیت را جنبش‌های اجتماعی می‌گیرد و شیوه‌ی آن‌ها را غیرمدنی و هویت آن‌ها را بیگانه می‌کند. جامعه‌شناسان می‌گویند شیوه‌ی مواجهه‌ی حکومت‌ها با جنبش‌های اجتماعی آزمون و بیان‌گر ماهیت آن‌هاست. حکومت‌هایی که توانایی پردازش خواسته‌های جنبش را ندارند و با اتکا به قدرت، قانون و رفتار‌های قانونی و فراقانونی، درصدد سرکوب جنبش‌ها برمی‌آیند و پاسخ مناسبی به خواست عمومی جنبش‌ها نمی‌دهند، آن‌ها را از نوعی به نوع دیگر و از شکلی به شکل دیگر و جنبش‌های مدنی و محدود را به جنبش‌های انقلابی و گسترده تبدیل می‌کنند و موجب هدررفتن منابع ملی می‌شوند. این مدل حکومت‌ها از موضوع منازعه یک فراموضوع یا منازعه‌ کلان‌تر می‌سازند و مشروعیت و حتی موجودیت خود را به‌خطر می‌اندازند.

لینک این مطلب در تریبون زمانه

منبع: زیتون