برگرفته از تریبون زمانه *  

مطالب این بخش برگرفته از «تریبون زمانه» هستند. تریبون زمانه، آنچنان که در پیشانی آن آمده است، تریبونی است در اختیار شهروندان. همگان می‌توانند با رعایت اصول دموکراتیک درج شده در آیین‌نامه تریبون آثار خود را در آن انتشار دهند. زمانه مسئولیتی در قبال محتوای این مطلب ندارد.

دانشگاه‌های ایران شاهد موج جدیدی از فشارها، تهدیدها، مجازات‌های اداری گوناگون، اخراج‌ها و بازنشستگی زود‌رس و اجباری استادانی است که ازنظرِ جمهوری اسلامی منتقد، ناراضی و مستقل به شمار می‌روند. تنها در چند ماه اخیر ده‌ها استاد دانشگاه از کار برکنار شده اند. برخوردهای امنیتی و «مجازات» استادان ناهمسو با حکومت پدیده‌ی جدیدی نیست و از همان فردای فاجعه‌ی «انقلاب فرهنگی» سال ۱۳۵۹ و فرایند موسوم به “اسلامی کردن” آموزش عالی آغاز شد و در همه چهل و سه سال گذشته ادامه داشته است. حکومت در پیِ هر بحران بزرگ سیاسی به سراغ دانشگاه می‌آید و بر شدت فشار و برخوردهای امنیتی خود با استادان و دانشجویان می‌افزاید. آنچه این روزها اما در دانشگاه‌ها می‌گذرد شتاب گرفتن دوباره‌ی روند سرکوب استادان و جایگزین کردن آن‌ها با افراد «مکتبی» و وابسته است که بدون رقابت علمی سالم و با اعمالِ‌نظر و رانتِ قدرت به هئیت‌های علمی راه می‌یابند.

سیاست دیرپای جمهوری اسلامی در اعمال نظارت ایدئولوژیک بر دانشگاه، دخالت‌های نهادهای غیرآکادمیک، مجازات‌ها، محرومیت‌ها و اخراج‌ها همگی نقض آشکار اصول و معیارهای آکادمیکِ به‌ رسمیت ‌شناخته‌شده‌ی در دنیای امروز است. حکومت اسلامی از سال ۱۳۵۷ به این سو هیچ‌گاه نخواست استقلال دانشگاه و آزادی آکادمیک استاد و دانشجو را به رسمیت بشناسد و دخالت‌های پُرشمارِ نهادهای سیاسی، دینی و امنیتی، زندگی دانشگاهی متعارف و متداول در دنیایِ کنونی را در ایران ناممکن ساخته است. رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی بیش از دیگر حوزه‌های علمی قربانی این محدودیت‌ها و فشارهای ایدئولوژیک و امنیتی اند.

برخوردهای حذفی و محدود کننده حکومت با استادان و دانشجویان پی‌آمدهای شومی برای زندگی آکادمیک و علمی، دانشگاه، فرهنگ و جامعه دارد. عمده کردن معیاری‌های مکتبی و ایدئولوژیک برای انتخاب استادان و زیرپاگذاشتن آزادی آکادمیک، ناممکن کردن اندیشه‌ی انتقادی، پرسشگری و نقد معنایی جز سقوط سطح علمی و لطمه زدن به اندیشه‌ورزی و پویاییِ علمی دانشگاه ندارد. نزاع اصلی حکومت با دانشگاه، نزاع بر سر استقلال علمی این نهاد است، جدالی است بر سر روایت‌های حقیقت و اعتبار بخشی به آن‌‌ها. علم با قدرت پیوند خورده و حکومت دانشگاه مطیع، بدون آزادی آکادمیک و بدون قدرت می‌خواهد.

ما همکاران خود در ایران و در همه کشورهای جهان را به پشتیبانی از استادان قربانیِ سرکوب حکومتی و نیز دفاع از استقلال دانشگاه و آزادی آکادمیک در تدریس و پژوهش و یادگیری برای استادان و دانشجویان در ایران فرامی‌خوانیم.

متن و اسامی امضا کنندگان در تریبون زمانه